◎ Ну́жаць ’есці’: Навару Сцяпану чаго, а сама сала нужаю (чачэр., Мат. Гом.). Няясна; магчыма, ад нужа (гл.), семантычна трансфармацыя ад ’патрэба’ да ’ўжываць’ (= рус. ’потребляць’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

канфо́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

1. Чыгунны або металічны кружок над адтулінай у кухоннай пліце (на дровах, газавай і пад.), на які ставіцца каструля, патэльня і інш., а таксама сама такая адтуліна.

Пліта на чатыры канфоркі.

2. Падстаўка для чайніка на самаварнай трубе.

|| прым. канфо́рачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

◎ Каро́тчык ’жаночая вопратка з сукна, шыецца кароткай, крыху ніжэй пояса’ (Вяльк., Мат. Маг.). Сама Дэфініцыя змяшчае этымалагічнае тлумачэнне (гл. кароткі). Суфікс ‑чык характэрны дЛи ўсх.-сДив. моў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аўта-

(гр. autos = сам)

першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае паняццям «аўтаматычны», «аўтамабільны», «свой, уласны, сама-».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

блок³, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Частка якой-н. пабудовы, машыны і пад., якая сама складаецца з дэталей.

Б. цыліндраў.

2. Штучна зроблены з бетоннай сумесі будаўнічы матэрыял у выглядзе вялікай цагліны.

Шлакабетонны б.

3. Комплекс будынкаў аднолькавага прызначэння.

Хірургічны б.

|| прым. бло́чны, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.).

Блочнае будаўніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

мно́го-мно́го

1. нареч. (очень много) мно́га-мно́га, ве́льмі мно́га;

2. в знач. вводн. сл., разг. са́ма больш, ад сі́лы;

за э́то мо́жете взять мно́го-мно́го пять ты́сяч рубле́й за гэ́та мо́жаце ўзяць са́ма больш (ад сі́лы) пяць ты́сяч рублёў.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

ва́нька-ўста́нька, ванькі-ўстанькі, м.

Дзіцячая лялька, якая здольна сама ўставаць, калі яе выводзяць з вертыкальнага становішча.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аўтбо́рт

(англ. outboard, ад out = па-за + board = борт)

падвесны матор, часам і сама лодка з падвесным маторам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Мі́німум ’найменшая колькасць, сама менш, мінімальна’, ’сукупнасць ведаў або мерапрыемстваў, неабходных у якой-небудзь галіне’ (ТСБМ). Праз польск. ці рус. мову з лац. minimum ’вельмі мала’, ’зусім не’, ’менш за ўсё’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

...ана,

Другая частка складана-скарочаных слоў, якая сама з’яўляецца скарачэннем слоў: аддзел народнай асветы, напрыклад: райана, гарана, аблана.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)