◊ päpstlicher als der ~ sein — быць бо́льшым като́лікам, чым сам па́па; перагі- на́ць па́лку, перабіра́ць ме́ру
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ Пы́зы ’бульбяныя клёцкі з мясам’ (Скарбы), пы́за (pyza) ’страва даўніх часоў, прыгатаваная з канаплянага малака’ (Варл.), пэза ’булачка, начыненая салам’ (Нас.), укр.пизи ’вараныя галушкі з кіслага грачанага цеста, ядуць з часныком і алеем’, польск.pyza ’від клёцак’; перан. ’круглая, тоўстая шчака’. Няясна; паводле Банькоўскага (2, 972), рэгіянальнае старажытнае слова (Мазоўша, Вялікапольшча), з якога выводзіцца прыметнік pyzatyʼтаўсташчокі’, Брукнер (450) апошняе слова звязвае з рухае ’рыць зямлю; перабіраць у ядзе’, pūzdro, pužo і параўноўвае з рус.пыж ’пусты арэх’, пыжить ’уздуваць’. Гл. папярэдняе слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
verlésen
*
I
1.
vt
1) зачы́тваць, апавяшча́ць, аб’яўля́ць
2) рабі́ць пераклі́чку
2.
(sich) памылі́цца пры чыта́нні
II
vt сартава́ць, абіра́ць
Béeren ~ — перабіра́цья́гады
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
mäkeln
(anD) vi
1) прыдзіра́цца, чапля́цца (да чаго-н.); перабіра́ць, капры́зіць
2) (umA) разм. таргава́цца
an állem ~ — прыдзіра́цца да ўсяго́, га́ньбіць усё
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
fíngern
1.
viперабіра́ць па́льцамі
2.
vt
1) датыка́цца па́льцамі (да чаго-н.)
2) разм. ула́дзіць, абла́дзіць
wir wérden die Sáche ~ — мы гэ́та ўла́дзім [абла́дзім]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ту́птаць ‘працаваць дома; таптацца, хадзіць цэлы дзень паціху, не спяшаючыся’ (Федар. 4, Сцяц., Сцяшк. Сл., Скарбы), ‘біць капытамі’ (Нар. Гом.), ту́птаці ‘хадзіць, тупаць’ (ТС), ст.-бел.туптати ‘тс’ (ГСБМ); сюды ж тупата́ць, тупаце́ць ‘стукаць нагамі’ (ТСБМ), тупота́ти ‘тс’ (Вруб.). Параўн. укр.ту́птати ‘таптацца, хадзіць узад і ўперад’, тупота́ти ‘часта тупаць’, тупоті́ти ‘тс’, рус.дыял.тупоте́ть, тупоти́ть ‘стукаць нагамі’, польск.tuptać ‘таптацца дробнымі крокамі’, ‘мітусіцца’, tupotać ‘таптаць’, ‘тупацець, тупаць’, в.-луж.tupotać ‘перабіраць нагамі’, макед.тупти ‘стукаць, удараць’, ‘біцца (аб сэрцы)’, балг.туптя́ ‘тс’, ‘працаваць (аб маторы)’. Дзеясловы суадносяцца з тупат (гл.), што да *tъpъtъ/*tupotъ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кашто́ўны, ‑ая, ‑ае.
1. Які дорага каштуе, мае вялікую цану. Каштоўны падарунак. □ Адзін з шайкі, чорны, калматы, як звер, узламаў шабляю скрыню і пачаў перабіраць і выкідаць адтуль рэчы, якія яму больш падабаліся, а больш дробныя і каштоўныя — клаў у кішэню.Колас.Залатаносны пясок прамываўся на аўчыне — пясок зносіла вада, а часцінкі каштоўнага металу заставаліся ў поўсці.Самуйлёнак.
2. Які мае важнае, істотнае значэнне. Каштоўная тэхнічная культура. Каштоўны дакумент. Каштоўная прапанова.// Вельмі патрэбны. Каштоўная якасць. □ [У Лясніцкага] была каштоўная прывычка партыйнага кіраўніка: у цяжкі момант раіцца з людзьмі, ведаць іх погляды, думкі.Шамякін.
•••
Каштоўныя камянігл. камень.
Каштоўныя паперыгл. папера.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
overrun
[,oʊvərˈrʌn]
v., -ran, -run, -running
1) заглуша́ць (пра зе́льле), апано́ўваць, рабі́ць набе́г (на чужы́ край)
2) разраста́цца
Vines overran the wall — Вінагра́д разро́сься на ўсю́ сьцяну́
3) перадо́ўжваць, перабіра́ць(да́дзены час)
The speaker overran the time set for him — Прамо́ўца перабра́ў да́дзены яму́ час
4) пераліва́цца, цячы́ празь верх
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
struna
strun|a
ж. струна;
trącać w ~y — перабіраць струны;
~y głosowe анат. галасавыя струны;
trafić w czułą ~ę — закрануць слабы (чуллівы) бок;
przeciągać ~ę — перабраць меру
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)