лікавая адзінка ў грашовай сістэме Стараж. Русі. Тэрмін паходзіць ад агульнаслав. «куны» — грошы (першапачатковае значэнне — шкуркі куніцы). У 10—11 ст. колькасць серабра ў К. адпавядала ⅟25 грыўні, у 12 — пач. 14 ст., у т. зв. «безманетны перыяд», К. раўнялася разане і складала 1/50 грыўні. У Расіі тэрмін «Κ.» ў дачыненні да грошай захаваўся да 17 ст.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
КУПА́ЛА,
ва ўсходнеславянскай міфалогіі гал. персанаж свята летняга сонцастаяння, магчыма, бажаство (гл.Купалле). К. называлі ляльку або чучала (жанчыны ці мужчыны); у бел. рытуалах К. наз. таксама Марай, у рус. песнях — ведзьмай (у рытуалах «ведзьму», конскі чэрап або косці жывёлы спальваюць на вогнішчы). У час свята К. топяць у вадзе. Назва К., магчыма, паходзіць ад агульнаіндаеўрап. кораня «куп» або «коп», галоўны сэнс якога — «укупе», «разам», і паказвае на яднанне (сукупленне) людзей з прыродай і аднаго з адным. Верагодна таксама, што гэтая назва паходзіць ад дзеясловаў «купаць», «кіпець», (роднасна лац. cupido, Купідон — імкненне, палкасць), паказвае на суадносіны купальскіх рытуалаў з агнём (зямным і нябесным) і вадой, што выступаюць у купальскіх міфах як брат і сястра. Тры віды чароўных траў і кветак у купальскіх песнях суадносяцца з матывамі трох змей і трох дачок К.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Пісарчу́к ’памочнік пісара’ паводле Кюнэ (Poln., 87) паходзіць з польск.pisarczyk ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
descend
[dɪˈsend]
v.i.
1) зыхо́дзіць, спушча́цца, спуска́цца
He descended in a parachute — Ён спусьці́ўся на парашу́це
2) напада́ць, наско́кваць, накіда́цца
3) перадава́цца ў спа́дчыне
4) пахо́дзіць
5) зьніжа́цца, апуска́цца (да ні́зкага ўчы́нку)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Відо́шча ’бачна, прыкметна’ (Нас.). Паходзіць, відаць, з відзюшча < рус.видющий ’той, хто бачыць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
верба́льны
(лац. verbalis = слоўны)
1) вусны, слоўны;
в-ая нота — дыпламатычная нота без подпісу, якая прыраўноўваецца да вуснай заявы;
2) лінгв. які адносіцца да дзеяслова, паходзіць ад дзеяслова; дзеяслоўны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
куку́рза
(рум. cucuruz)
травяністая расліна сям. злакавых з высокім тоўстым сцяблом і сабранымі ў пачаткі зярнятамі, якая паходзіць з Цэнтр. і Паўд. Амерыкі і пашырана ў розных кліматычных зонах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ніка́ндра
(н.-лац. nicandra)
травяністая расліна сям. паслёнавых з яйцападобным або рамбічным лісцем і адзіночнымі блакітнымі кветкамі, якая паходзіць з Паўд. Амерыкі; на Беларусі вырошчваецца як дэкаратыўная і лекавая.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
БАГЕ́МА
(франц. boheme літар. цыганшчына),
асяроддзе мастацкай інтэлігенцыі (акцёраў, музыкантаў, мастакоў), якое бесклапотным, эксцэнтрычным ладам жыцця выяўляе сваю абыякавасць да агульнапрынятых нормаў. Назва паходзіць ад Багеміі — часткі Чэхіі, якая раней лічылася радзімай цыганоў. З’явы, падобныя да багемы, вядомы з даўніх часоў, аднак назва «багема» ўзнікла ў Францыі ў 19 ст. (першая багемная групоўка, куды ўваходзілі В.Гюго, Т.Гацье і інш., створана каля 1830).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АЛКАНО́СТ, алканос,
у рускіх і візантыйскіх сярэдневяковых легендах казачная птушка з тварам чалавека. Вобраз Алканоста паходзіць ад стараж.-грэч. міфа пра Алкіёну, жонку фесалійскага цара Кеіка, якая была ператворана багамі ў птушку алкіён (зімародак). Алканост нясе яйкі на беразе мора, апускае іх у мора і робіць яго спакойным на 6 дзён. Той, хто пачуе дзівосныя спевы Алканоста, забывае пра ўсё на свеце.