3.у знач.наз.бу́дучае, -ага, н. Час, які ідзе ўслед за цяперашнім.
Заглянуць у б.
4.у знач.наз.бу́дучае, -ага, н. Лёс, доля.
Б. планеты.
○
Будучы час — катэгорыя дзеяслова, якая характарызуе дзеянне ў часе, што наступіць пасля гаворкі аб ім.
◊
У будучым — пазней, у далейшым.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гофма́ршал
(ням. Hofmarschall)
прыдворная пасада ў сярэдневяковай Германіі, а пазней прыдворны тытул у радзе манархічных краін.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
тэкстуа́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Тое, што і тэкставы (у 1 знач.). Тэкстуальная блізкасць варыянтаў рамана.
2. Які дакладна, літаральна перадае тэкст чаго‑н.; даслоўны. Пазней П. В. Уладзіміраў доказаў тэкстуальнае супадзенне Астрожскай бібліі з бібліяй Скарыны.Алексютовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
náchbringen
*vt
1) прыне́сці пазне́й [дадатко́ва])
2) (j-m) прыно́сіць усле́д (што-н. за кім-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пасля́, прысл. і прыназ.
1.прысл. Потым, пазней некаторага тэрміну. Спачатку гром грымеў у далях і хмарай хмарыўся заход, пасля вятры затанцавалі — то навальніца йшла ў паход.Машара.Ліпкая дрымота агарнула яго [Ракуцьку], а пасля ён і прыснуў трохі.Чорны.
2.прыназ.зР. Спалучэнне з прыназоўнікам «пасля» выражае часавыя адносіны; ужываецца пры назвах адрэзкаў часу, падзей, з’яў, услед за якімі, пазней якіх што‑н. адбываецца. Мароз быў добры, пара была пасля новага года.Чорны.Дзве дачкі адразу ж пасля вызвалення паехалі ў горад канчаць вучобу.Шамякін.Яны вячэралі ўдзвёх, і пасля гэтага зрабілася яшчэ цяплей па сэрцы.Брыль.//Пазней, па ад’ездзе, адыходзе або сканчэнні тэрміну існавання чаго‑н. А пасля дзірваноў, Неўзабаве, па часе — Голад выслаў на вёскі Заклапочаны бог.Броўка.Уладысь пасля бальніцы ачуняў скора.Скрыган.
•••
Пасля таго, калі(узнач.падпарадкавальнагазлучніка); пасля таго, як(узнач.падпарадкавальнагазлучніка)гл. той.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
машыкулі́
(фр. mâchicoulis)
навясныя байніцы ў верхняй частцы сцен і веж сярэдневяковых умацаванняў, пазней элемент архітэктурнага дэкору.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
запазні́цца, ‑пазнюся, ‑познішся, ‑позніцца; зак.
1. З’явіцца, прыбыць пазней, чым трэба; спазніцца. Поезд запазніўся. Пісьмо запазнілася.// Наступіць, пачацца са спазненнем. Вясна запазнілася.
2. Затрымаўшыся, прабыць дзе‑н. да позняй пары. Канец, мусіць, быў бы невясёлы, каб на шчасце дзяўчынкі не напаткаў яе паляўнічы, які запазніўся ў лесе.Васілевіч.
3.зчым, зінф. і без дап. Зацягнуць выкананне чаго‑н., зрабіць што‑н. пазней, чым трэба. Запазніцца з сяўбой. □ У жончыным голасе.. прыкметная трывога — яна запазнілася будзіць мужа.Гартны.— Запрашай гасцей за стол, — падышла да [Андрэя] Марына. — Мы і так запазніліся.Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
prędzej
хутчэй; раней;
prędzej czy później — раней ці пазней;
im prędzej tym lepiej — чым раней, тым лепш
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
паўуста́ў, ‑тава, м.
Адзін з тыпаў пісьма старажытных грэчаскіх і славянскіх рукапісаў, на характару сярэдні паміж уставам і екоралісам і які адрозніваецца ад устава меншай прамізной і правільнасцю літар. Пазней у паўуставе абодва гэтыя спосабы скарачэння слоў значна пашыраюцца.Булыка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
старо́ста, ‑ы, ДМ ‑у, м.
Гіст. У Вялікім княстве Літоўскім і феадальнай Польшчы — службовая асоба, якая ўзначальвала адміністрацыю павета або ваяводства. Крыху пазней .. [Слонім] стаў каралеўскай эканоміяй, тут жыў каралеўскі намеснік — староста.«Помнікі».Князь аддаў загад старасту арыштаваць хлопца.Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)