да́йна

(літ. daina)

агульная назва розных відаў літоўскіх народных песень.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

імправіза́тар, ‑а, м.

Той, хто імправізуе, мае здольнасць імправізаваць. Выдатным імправізатарам і непераўзыдзенай расказчыцай народных апавяданняў і казак была прабабка паэта [М. Багдановіча]. Майхровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэцэпту́ра, ‑ы, ж.

1. Сукупнасць звестак аб выпісванні і прыгатаванні лякарстваў.

2. Сукупнасць звестак аб прыгатаванні чаго‑н. Рэцэптура беларускіх народных страў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ка́зачнік, ‑а, м.

Складальнік або расказчык казак (у 1 знач.). У народных казачнікаў і апавядальнікаў Я. Колас вучыўся вобразнасці і выразнасці мовы. Пшыркоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сі́рын, ‑а, м.

1. У старажытнай рускай літаратуры і народных паданнях — фантастычная птушка з тварам і грудзьмі жанчыны.

2. Невялікая птушка сямейства соў.

[Ад грэч. seirēn — сірэна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аго́ра

(гр. agora)

гандлёвы пляц і месца народных сходаў у старажытнагрэчаскіх гарадах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рапсо́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Вандроўны пясняр, збіральнік народных песень, выканаўца эпічных паэм у Старажытнай Грэцыі. Калісьці, у старой Эладзе, хадзілі вандраваць рапсоды. Дубоўка.

[Грэч. rhápsōdoi ад rháptō сшываю і ōdē песня.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэйд², -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Набег рухомых ваенных сіл у тыл праціўніка з мэтай ажыццяўлення баявых дзеянняў.

Р. партызанскіх атрадаў.

2. перан. Нечаканая рэвізія, праверка дзейнасці якіх-н. аб’ектаў, што праводзіцца групай актывістаў па заданні грамадскіх арганізацый.

Р. народных кантралёраў.

|| прым. рэ́йдавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

саўнарко́м, ‑а, м.

Гіст. Савет Народных Камісараў. Па стромкіх усходах чалавек сыходзіў з трыбуны. Пніцкі ўспомніў, што толькі што паслухаў яго прамову. Старшыня Саўнаркома. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паперакрэ́сліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Перакрэсліць усё, многае. Паперакрэсліваць старонкі. □ Загалоўкі я падаваў з народных прыказак і прымавак. Маргун іх паперакрэсліваў і панапісваў свае. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)