прэс-канферэ́нцыя

(англ. press-conference)

сустрэча дзяржаўных, палітычных, грамадскіх, навуковых дзеячаў з прадстаўнікамі прэсы для інфарміравання грамадзян па актуальных пытаннях.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ад’юнкту́ра

(ад ад’юнкт)

адна з асноўных формаў падрыхтоўкі навуковых і навукова-педагагічных кадраў у ВНУ і навукова-даследчых установах узброеных сіл некаторых краін СНД.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

факультэ́т

(ням. Fakultät, ад лац. facultas, -atis = здольнасць, магчымасць)

аддзяленне вышэйшай навучальнай установы, дзе выкладаецца курс навуковых дысцыплін па пэўнай спецыяльнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ві́цэ-прэзідэ́нт

(ад віцэ- + прэзідэнт)

1) намеснік прэзідэнта ў некаторых краінах, напр. у ЗША;

2) выбарная пасада ў некаторых навуковых і грамадскіх установах і арганізацыях.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэо́рыя, -і, мн. -і, -рый, ж.

1. Вучэнне, сістэма навуковых прынцыпаў, ідэй, якія абагульняюць практычны вопыт і адлюстроўваюць заканамернасці развіцця прыроды, грамадства, мыслення.

Т. пазнання.

2. Сукупнасць абагульненых палажэнняў, што ўтвараюць навуку або раздзел якой-н. навукі, а таксама сукупнасць правіл у галіне якога-н. майстэрства.

Лінгвістычная т.

Т. шахматнай гульні.

3. Думка, погляды, меркаванні аб чым-н., якія склаліся ў каго-н. (разм.).

У яго свая т. наконт гэтага пытання.

|| прым. тэарэты́чны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тэарэтычнае мовазнаўства.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лабарато́рыя

(с.-лац. laboratorium)

1) спецыяльна абсталяванае памяшканне для навуковых даследаванняў, вучэбных заняткаў;

2) перан. унутраная, творчая дзейнасць каго-н., чаго-н. (напр. творчая л. пісьменніка).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

przyczynek, ~ku

przyczyn|ek

м. дадатковы матэрыял; дадатковыя звесткі; некаторыя даныя;

~ek do ... — да пытання пра ... (у назвах навуковых артыкулаў і да т.п.)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

АНТАНЮ́К Георгій Аляксандравіч

(н. 13.11.1942, в. Мацы Кобрынскага р-на Брэсцкай вобл.),

бел. філосаф. Д-р філас. н. (1991), праф. (1993). Скончыў Ленінградскі ун-т (1970). З 1974 у Ін-це філасофіі і права, з 1980 на кафедры філасофіі АН Беларусі. Аўтар прац па праблемах сац. кіравання, сац. праектавання і міжэтнічных адносін: «Сацыяльнае праектаванне: (некаторыя метадалагічныя аспекты)» (1978), «Сацыяльнае праектаванне і кіраванне грамадскім развіццём: Тэарэтыка-метадалагічны аспект» (1986). Адзін з аўтараў кн. «Сацыяльна-філасофскія праблемы вытворчасці і выкарыстання навуковых ведаў» (1992) і інш.

т. 1, с. 382

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

пладаві́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Які дае многа пладоў (у 1 знач.). Каб была пладавітай зямля, Каб гарэлі зарніцы над краем, Каб радзіма мая расцвіла Багацейшым у свеце ўраджаем, Мы сабралі палоскі-шнуры У адно, у шырокае поле. Астрэйка. // Які хутка размнажаецца, нараджае вялікае патомства. Трусы вельмі пладавітыя.

2. перан. Які напісаў многа мастацкіх ці навуковых твораў. Прынамсі, у галіне, у якой ён [Шчакаціхін] працаваў, Беларусь таго часу не мела больш пладавітага і больш самаадданага працаўніка. Ліс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лабарато́рыя, ‑і, ж.

1. Спецыяльна абсталяванае памяшканне для навуковых або тэхнічных даследаванняў; установа, у якой займаюцца такімі даследаваннямі. Хімічная лабараторыя. □ Закончыўшы лекцыі, Дальскі накіроўваўся ў сваю лабараторыю, з якой ён амаль не выходзіў на працягу двух апошніх месяцаў, і за гэты час прарабіў у ёй ледзь не астранамічную колькасць доследаў. Шахавец. Цэлы тыдзень Марына Міхайлаўна, нікуды не выязджаючы, працавала ў аграгэхнічнай лабараторыі. Паслядовіч.

2. перан. Творчы працэс, творчая дзейнасць каго‑н. Творчая лабараторыя пісьменніка.

[Лац. laboratorium.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)