легі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

Увесці (уводзіць) у які‑н. метал ці металічны сплаў іншы метал для атрымання сплаву з пэўнымі ўласцівасцямі.

[Ням. legieren ад лац. ligare — звязваць, злучаць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

про́вад, -у, М -дзе, мн. правады́, -о́ў, м.

Металічны дрот для перадачы электрычнага току.

Тэлефонны п.

Старшыня на провадзе (тэлефонны апарат злучаны са старшынёй; разм.).

|| прым. правадны́, -а́я, -о́е (спец.).

Правадная сувязь (якая ажыццяўляецца па правадах у адрозненне ад радыёсувязі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

жыга́ла, ‑а, н.

Разм. Металічны востры прут, якім прапякаюць дзіркі ў дрэве, косці. Яначку нібы жыгалам прапякло наскрозь. Ад сярэдзіны пачало цяпло па жылах расцякацца. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шуро́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. шураваць (у 1 знач.).

2. Доўгі металічны стрыжань для перамешвання паліва і ачысткі топкі ад шлаку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

банда́ж, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м. (спец.).

1. Спецыяльны пругкі пояс для падтрымання асобных частак цела ў патрэбным становішчы.

2. Металічны вобад, які надзяваецца на часткі машын, на колы вагонаў, каб забяспечыць іх устойлівасць і засцерагчы ад зносу.

|| прым. банда́жны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прагну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні; -ну́ты; зак., што.

Сілай цяжару зрабіць выгіб у чым-н.

П. металічны прут.

|| незак. прагіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прагіба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прагі́б, -у, м., прагіна́нне, -я, н. і прагіба́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

про́тар, ‑а, м.

Абл. Востры металічны пруток або іголка са зламаным вушкам для праколвання, прапальвання чаго‑н.; швайка. [Сцяпан] пачаў прачышчаць цыбук прывязаным да капшука драцяным протарам. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прэнт, ‑а, М ‑нце, м.

Металічны прут. [Брамка] была з тоўстых жалезных прэнтаў, а клямка — медная. Карпюк. [Матросы] зачапілі за краты, але ледзь клетка кранулася — некалькі прэнтаў выламалася. Маўр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уты́ль, ‑ю, м., зб.

Адходы вытворчасці, рэчы, якія ўжо не прыгодны для карыстання, але могуць служыць сыравінай для вырабу іншых рэчаў (металічны лом, анучы, папера і пад.).

[Ад лац. utilis — карысны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

rod [rɒd] n.

1. прут, пруто́к, лазі́на;

a fishing rod ву́дачка

2. fml ро́зга, хлыст

3. стры́жань (металічны)

make a rod for one’s own back ≅ капа́ць я́му само́му сабе́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)