тра́вень, ‑я, м.

Устарэлая назва месяца мая. Прайшло яшчэ некалькі летаў і зім. Быў травень. Асветлены кветкамі сад. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мая́чыць1, ’выступаць на фоне чаго-небудзь, узвышацца над наваколлем’ (ТСБМ). Відавочна, з рус. мая́чить ’тс’, якое да маяк (гл.).

Мая́чыць2 ’рабіць паволі, з гультайствам, абы-як’ (Нас.), рус. валаг., разан. мая́чить ’рабіць праз сілу, ледзь-ледзь’, усх. ’марудзіць’, ма́ять ’мучыць’, балг. ма́я ’забаўляць, затрымліваць’, мая се ’бадзяцца без мэты’, ’здзіўляцца’. Роднасныя з лац. mōlēs ’цяжкасць, вага’, ст.-грэч. μώλυς, ст.-в.-ням. muoen ’працаваць, старацца’, muodi, гоц. afmauiþs ’стомлены’, muohî ’праца’, с.-в.-ням. müen, muowen ’працаваць’, і.-е. *mō‑ (Шмідт, KZ, 26, 5; Бернекер, 2, 7; Фасмер, 2, 587; БЕР, 3, 701–702).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

но́чанька, ‑і, ДМ ‑ньцы; Р мн. ‑нек; ж.

Нар.-паэт. Ласк. да ноч. Ночанька мая ты, Водблеск глыбіні! Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

treasure1 [ˈtreʒə] n.

1. скарб;

a treasure island во́страў ска́рбаў

2. кашто́ўнасць, скарб (пра чалавека);

My treasure! Мая знаходка!

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

firstly [ˈfɜ:stli] adv. па-пе́ршае;

There are two reasons for my refusal. Firstly,… Мая адмова мае дзве прычыны. Па-першае, …

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

рассе́яцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -се́ецца; зак.

1. Падаючы, сеючыся, рассыпацца ў розныя бакі, папасці ў розныя месцы.

2. Размеркавацца, размясціцца на вялікай прасторы, у розных месцах.

Байцы рассеяліся па лесе.

3. перан. Прайсці, знікнуць (пра якое-н. непрыемнае пачуццё).

Мая трывога не рассеялася.

|| незак. рассе́йвацца, -аецца і рассява́цца, -а́ецца.

|| наз. рассе́йванне, -я, н. і рассява́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

змага́нец, ‑нца, м.

Тое, што і змагар. Усе знішчала перашкоды Змаганцаў дужая сям’я — Сыноў савецкага народа Твой гонар — Партыя мая! Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прэферансі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Той, хто гуляе ў прэферанс. [Аляксей Пятровіч:] — Мая стыхія — прэферанс. Толькі я нешта не бачу тут прэферансістаў. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непрыміры́мы в разн. знач. непримири́мый;

~мыя супярэ́чнасці — непримири́мые противоре́чия;

~мая няна́вісць — непримири́мая не́нависть;

н. во́раг — непримири́мый враг

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

Пра́сты ў песні: Пайду я на пра́сты глядзець, як мая мілая прадзець (міёр., Ант.). Значэнне, відавочна, ’папрадухі’. Ад прасці з суф. ‑т‑. Аб суфіксацыі гл. Карскі 2-3, 30; Слаўскі, SP, 2, 35 і наст. Суфікс праславянскі, непрадуктыўны, таму слова з’яўляецца архаізмам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)