метрапа́тыя

(ад гр. metra = матка + -патыя)

узмацненне матачных крывацёкаў без выразных хваравітых змяненняў у палавых органах, назіраецца ў юным узросце і ў час клімаксу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мудры́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.

Разм. Тое, што і мудраваць (у 2 знач.). І мудрыць [над юшкай] доўга не трэба: перамыў .. [рыбу] ды ў чыгун, чым больш, тым будзе тлусцей ды смачней. Брыль. [Мужчына:] — А хто .. ў санках у цябе па двары катаўся? Ты мне, матка, не мудры. — Адчапіся. Ніхто не катаўся. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

mother

[ˈmʌðər]

1.

n.

ма́ці f., indecl., ма́тка f.

2.

adj.

1) ма́тчын

2) ро́дны

mother tongue — ро́дная мо́ва

mother country — ба́цькаўшчына, радзі́ма f., ро́дны край

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

пазлава́ць, ‑злую, ‑злуеш, ‑злуе; ‑злуём, ‑злуяце; зак.

1. каго. Злаваць каго‑н. некаторы час. Жэнька кіўнуў галавой. — А муж як... добры? — Муж як муж, — Таццяна засмяялася; ёй раптам захацелася пажартаваць, пазлаваць яго. — Добры муж. Лепшы, чым ты... Шамякін.

2. Тое, што і пазлавацца. [Люба:] Родная матка — не мачыха: пазлуе і адпусціцца... Козел.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

умата́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Абматаць, апавіць што‑н. некалькі разоў. Уматаць пакунак шпагатам. Уматаць воз вяроўкамі.

2. Матаючы ніткі ў клубок, заматаць унутр што‑н. пабочнае. Уматаць напарстак у клубок.

3. Намотваючы, змясціць у чым‑н., на чым‑н. Вялікага матка ў адзін клубок не ўматаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АДРЭНАРЭЦЭ́ПТАРЫ, адрэнарэактыўныя сістэмы,

спецыфічныя біяхім. структуры клетак, якія ўзаемадзейнічаюць з медыятараміадрэналінам, норадрэналінам і некаторымі лек. рэчывамі. Вынікам узаемадзеяння з’яўляецца актывацыя або тармажэнне адпаведнай функцыі клеткі, потым органа і фізіял. сістэмы. Канчатковая будова адрэнарэцэптараў не вызначана. Яны падзяляюцца на α- і β-адрэнарэцэптары. α-адрэнарэцэптары найб. адчувальныя да норадрэналіну; пры іх актывацыі звужаюцца сасуды, скарачаецца матка, селязёнка, расшыраюцца зрэнкі. β-адрэнарэцэптары найб. адчувальныя да ізадрыну, пры іх узбуджэнні сасуды расшыраюцца, бронхі расслабляюцца, затарможваецца скарачэнне маткі, пачашчаецца рытм сардэчных скарачэнняў.

т. 1, с. 137

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

пчалі́ны Benen-;

пчалі́ны ву́лей Benenkorb m -(e)s, -körbe, Benenstock m -(e)s, -stöcke;

пчалі́ны рой Benenschwarm m -(e)s, -schwärme;

пчалі́ная ма́тка Benenkönigin f -, -nen, Weisel f -, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

люля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго-што.

Рытмічна гойдаць з боку ў бок ці зверху ўніз; калыхаць. Люляць дзіця. □ Мяне матка не люляла, Казак, песень не спявала. Колас. Рыпіць пад ветрам дом. Над ім люляе дрэва дуплянку са шпаком. Вялюгін. / у перан. ужыв. Крынічны плёск на росных паплавах Сялянскія люляе думы-мыслі. Пушча.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ма́тачнік, ‑а, м.

1. Вялікая ячэя ў сотах, у якой выводзіцца пчаліная матка. // Скрыначка, прызначаная для адсадкі пчалінай маткі пры раенні.

2. Памяшканне для матак якога‑н. віду свойскай жывёлы. Матачнік для трусоў.

3. Спец. Расліна, якая выкарыстоўваецца для вырошчвання новых раслін.

4. Спец. Участак, дзе растуць насеннікі або саджанцы якіх‑н. раслін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ну́клеус

(лац. nucleus = ядро)

1) невялікая сям’я пчол, у якой гадуецца пчаліная матка;

2) частка каменнага жаўлака, ад якога ў каменным веку адколвалі пласцінкі для вырабу прылад.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)