уме́рзнуць сов.

1. (во что-л.) вмёрзнуть;

бо́чка ўме́рзла ў лёд — бо́чка вмёрзла в лёд;

2. (затвердеть на большую глубину) промёрзнуть;

зямля́ мо́цна ўме́рзла — земля́ си́льно промёрзла

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

крану́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак., чаго.

1. Зак. да кранацца.

2. Разм. Зрабіцца псіхічна ненармальным. Крануўся чалавек ад гора.

•••

Крануцца з розуму — страціць розум, звар’яцець. Каб хто пабачыў збоку, то напэўна падумаў бы, што настаўнік крануўся з розуму. Колас.

Лёд крануўся гл. лёд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́каўзаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм.

1. Зрабіць коўзкім; выслізгаць. Дзеці выкаўзалі лёд санкамі.

2. Забрудзіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́дпуск, ‑у, м.

Рыбалоўная снасць у выглядзе тонкай вяроўкі з кручкамі і грузілам, якая апускаецца пад лёд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

здра́длівы, -ая, -ае.

1. Які можа здрадзіць, прадажны.

З. чалавек.

2. Які заключае ў сабе здраду, з’яўляецца здрадай.

З. ўчынак.

3. перан. Падманлівы, каварны, які ўтойвае ў сабе што-н. непрыемнае.

Здрадлівая ўсмешка.

З. лёд.

|| наз. здра́длівасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

уме́рзнуць, -ну, -неш, -не; умёрз, уме́рзла; -ні; зак.

1. у што. Пад уздзеяннем марозу шчыльна замацавацца ўнутры лёду, мёрзлай зямлі.

Бочка ўмерзла ў лёд.

2. Зацвярдзець ад марозу на значную глыбіню.

Зямля моцна ўмерзла.

|| незак. умярза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

аледзяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

1. Тое, што і абледзянець.

2. Зрабіцца халодным, як лёд; змерзнуць, адубець, скарчанець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лёда..., (а таксама леда...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «лёд», напрыклад: лёдагенератар, лёдадрабілка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узлама́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад узламаць.

2. у знач. прым. Які ўзламаўся, трэснуты. Узламаны лёд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ло́пацца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ецца; незак.

1. Даваць трэшчыны, ірвацца з трэскам, надзімаючыся разрывацца і знікаць.

Лёд лопаецца.

Шклянка лопаецца.

2. перан. Цярпець крах, поўную няўдачу (разм.).

Лопаюцца планы.

◊

Лопацца са смеху (разм.) — знемагаць ад смеху.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)