dociekać

незак.

1. czego высвятляць; даследаваць што; спрабаваць зразумець;

dociekać prawdy — шукаць праўды;

dociekać przyczyn — шукаць прычыны;

2. дацякаць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

мадэлі́раваць

(фр. modeler)

1) даследаваць з’явы і працэсы, якія адбываюцца на пэўных аб’ектах, шляхам пабудовы і вывучэння мадэлей гэтых аб’ектаў (напр. м. электрастанцыю);

2) ствараць мадэль чаго-н. (напр. м. сукенку, м. новую марку аўтамашыны);

3) апрацоўваць паверхню будучай скульптуры, надаючы ёй пэўную форму.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

survey2 [səˈveɪ] v.

1. агляда́ць, азіра́ць, прагляда́ць;

I surveyed him from head to foot. Я акінуў яго позіркам з галавы да ног.

2. разгляда́ць, дасле́даваць, вывуча́ць

3. інспектава́ць, правяра́ць; AmE кантралява́ць (на мытні)

4. рабі́ць тапаграфі́чныя зды́мкі

5. апы́тваць, вывуча́ць (думкі, погляды і да т.п.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

search2 [sɜ:tʃ] v. (for, after)

1. шука́ць, адшу́кваць;

search after truth імкну́цца да пра́ўды

2. абшу́кваць; рабі́ць ператру́с

3. пі́льна разгля́дваць; вывуча́ць, дасле́даваць;

search one’s heart/conscience fml аналізава́ць свае́ пачу́цці, прыслухо́ўвацца да свайго́ сумле́ння

search me! infml адку́ль мне ве́даць!

search out [ˌsɜ:tʃˈaʊt] phr. v. адшука́ць, знайсці́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

прасачы́ць, ‑сачу, ‑сочыш, ‑сочыць; зак., каго-што.

1. Наглядаючы, сочачы, выявіць, высветліць. Войту трэба прасачыць і выведаць, куды прапаў дзед Талаш і што ў яго на думках. Колас. Дзяўчынка паспрабавала прасачыць вачыма, у які бок часцей лятаюць пчолы. Кулакоўскі.

2. Даследаваць, паслядоўна вывучыць працэс развіцця чаго‑н. Важна паказаць у слоўніку не толькі свае ўласныя словы, але і запазычанні, бо, вывучаючы слоўнікавае багацце мовы, можна прасачыць увесь шлях гістарычнага і культурнага развіцця народа, а таксама яго ўзаемаадносіны з іншымі народамі. Гіст. бел. літ. мовы. У апавяданні «Песня» мы прасачылі разам з аўтарам, як чалавек пачынае разумець роднае слова і родную песню. Шкраба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

во́бласць ж., в разн. знач. о́бласть;

паўно́чныя ~ці Еўро́пы — се́рные о́бласти Евро́пы;

Мі́нская в. — Ми́нская о́бласть;

прые́хаць з ~ці — прие́хать из о́бласти;

в. ве́чнай мерзлаты́о́бласть ве́чной мерзлоты́;

у ~ці сэ́рца — в о́бласти се́рдца;

дасле́даваць в. ране́ння — иссле́довать о́бласть ране́ния

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

possibility [ˌpɒsəˈbɪləti] n. магчы́масць, мажлі́васць;

infinite possibilities неабмежава́ныя магчы́масці;

beyond the bounds of possibility па-за ме́жамі магчы́масці;

exhaust all the possibilities вы́чарпаць усе́ магчы́масці;

explore/consider/investigate all the possibi lities вывуча́ць/разгляда́ць/дасле́даваць усе магчы́масці;

The plan has great possibilities. План адкрывае вялікія магчымасці;

There’s no possibility of recovery. Няма надзеі на папраўку.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

badać

незак.

1. даследаваць, вывучаць;

badać preparaty na małpach — вывучаць дзейнасць прэпаратаў на малпах;

2. дапытваць;

3. аглядаць;

badać chorego — аглядаць хворага;

badać serce — правяраць сэрца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

doświadczać

doświadcza|ć

незак.

1. выпрабоўваць, даследаваць;

los ~ł ich wiele razy — лёс выпрабоўваў іх шмат разоў;

2. адчуваць, зазнаваць;

~ł okrucieństwa wojny — ён зазнаў жахі вайны

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

слу́хаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. каго-што. Накіроўваць слых на што-н.

С. музыку.

2. што. Публічна разглядаць (судовую справу; афіц.).

С. справу аб разводзе.

3. каго-што. Вывучаць што-н. наведваючы лекцыі.

С. курс уводзін у мовазнаўства.

4. каго-што. Даследаваць шляхам выслухвання стан і работу якога-н. унутранага органа.

Доктар уважліва слухаў сэрца.

С. хворага.

5. каго-што. Слухацца каго-н., выконваць чые-н. загады, рабіць так, як хто-н. раіць.

Слухай, што бацька гаворыць.

Трэба с. старэйшых.

Вучні павінны с. настаўніка.

6. заг. слу́хай(це). Ужыв. ў пачатку размовы як зваротак для таго, каб прыцягнуць увагу (разм.).

Слухай, яшчэ я не закончыла, а ты сваё працягваеш.

7. 1 ас. адз. цяпер. слу́хаю, часц. Адказ (пераважна вайскоўцаў) на якое-н. распараджэнне, які абазначае, што яно будзе выканана.

|| зак. праслу́хаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 1, 3 і 4 знач.) і паслу́хаць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. слу́ханне, -я, н. (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)