несканчо́насць, ‑і, ж.

Уласцівасць несканчонага. Несканчонасць дарогі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уха́бістасць, ‑і, ж.

Уласцівасць ухабістага. Ухабістасць дарогі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

брукава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; незак., што.

Укладаць каменем (вуліцы, дарогі, плошчы і пад.).

|| зак. вы́брукаваць, -кую, -куеш, -куе; -куй; -каваны і забрукава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны.

|| наз. брукава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ко́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (уст.).

Да ўвядзення трамвайнага руху: гарадская рэйкавая дарога, па якой хадзілі вагоны на коннай цязе, а таксама вагон такой дарогі.

|| прым. ко́начны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

разбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. гл. разабраць.

2. каго-што. Выбіраючы, разборліва разглядаць.

Ісці, не разбіраючы дарогі.

3. каго-што. Крытычна абмяркоўваць (паводзіны, чые-н. учынкі; разм.).

На сходзе разбіралі парушальнікаў дысцыпліны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

сілкава́цца, -ку́юся, -ку́ешся, -ку́ецца; -ку́йся; незак.

1. Есці.

З дарогі селі хлопцы с.

2. Атрымліваць адкуль-н. што-н. неабходнае для нармальнага дзеяння, функцыянавання (спец.).

Радыёпрыёмнік сілкуецца ад батарэек.

|| наз. сілкава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Біча́ўнік, бічо́ўнік луг наўсцяж ракі’ (Яшкін), параўн. бічаўні́к ’бераг, берагавая паласа; паласа адчужэння паабапал дарогі, шашы, шляху’ (Яшкін), бічаві́к ’паласа адчужэння паабапал дарогі’ (Юрч.), бічаві́на, бічава́я ’тс’, параўн. яшчэ біча́й ’бераг лужка, аборка’, біча́йка ’вузкая незасеяная палоска каля палявой дарогі’ (Юрч.). Усё да абеча́йка (гл.) і яе форм (гл. пад біча́йка, там і літ-pa). Такія значэнні, як ’луг наўсцяж ракі’, — яўна другасныя (праз ’паласа…паабапал…’). Параўн. яшчэ бычовны́к.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

полпути́ м. паўдаро́гі ж., палаві́на даро́гі;

верну́ться с полпути́ вярну́цца з паўдаро́гі;

пе́рвые полпути́ мы прошли́ легко́ пе́ршую палаві́ну даро́гі мы прайшлі́ лёгка;

на полпути́ на паўдаро́зе.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Абро́вак ’бок дарогі’ (Сцяшк. МГ) да брыво (прасл. brъvь). Назва brъvь у шэрагу моў пераносіцца на паняцце ’край (дарогі)’, пачатковае а‑, відаць, старажытнага паходжання: параўн. славац. obrv, серб.-харв. о̏брва ’мяжа’, славен. obrv. Суфіксацыя, магчыма, гаворыць пра заходнеславянскі (польскі) уплыў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

збо́чыць, -чу, -чыш, -чыць; зак.

Сысці або з’ехаць убок, даючы каму-н. дарогу, ці звярнуць убок дарогі, мяняючы напрамак руху.

Збоч, бо не размінешся з возам.

З. у завулак.

|| незак. збо́чваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)