му́мія2

(ад. mūmijä, ад перс. mum = воск)

мінеральная фарба розных колераў (ад светла-чырвонага да чырванавата-карычневага).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

адтапі́ць

1. (воск і г. д) schmlzen vt; uflassen* vt (сала);

2. (малако) Milch (im fen) dämpfen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ператапі́ць I сов. (всех, многих) перетопи́ть

ператапі́ць II сов.

1. (сало и т.п.) перепла́вить;

п. ма́сла — перетопи́ть ма́сло;

2. (всё, многое) перетопи́ть; перепла́вить;

п. уве́сь воск — перетопи́ть (перепла́вить) весь воск;

3. (молоко, творог) створа́живая, перегре́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

размя́цца, разамну́ся, разамне́шся, разамне́цца; разамнёмся, разамняце́ся, разамну́цца; разамні́ся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць мяккім (ад сціскання, расцірання).

Воск размяўся.

2. перан. 3 дапамогай якіх-н. рухаў прывесці цела ў стан фізічнай бадзёрасці (разм.).

Р. пасля сну.

|| незак. разміна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. размі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (да 2 знач.); прым. размі́начны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Разміначная дарожка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Лазбава́ць, лазьбаваць ’падглядаць пчол’, пёрам, ’рабаваць’ (смарг., паст., Сл. паўн.-зах.; мядз., Нар. словатв.), ст.-польск. laźbić ’браць мёд і воск’ (XIV ст.). Ітэратыў ад прасл. рэгіяналізма lazbbiticlazbbadaziti. Да лазіць2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

waxen

[ˈwæksən]

adj.

1) васко́вы, з во́ску

2) гла́дкі й бле́дны, як воск (пра ко́лер тва́ру)

3) наваскава́ны; наваксава́ны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

*Аскада́вец, оскада́вэц ’торбачка для выціскання сыру’ (Вешт.). Пераасэнсаванае, дээтымалагізаванае і ў выніку гэтага страціўшае пачатковае в‑ воскодавьць ’торбачка, у якой адціскаюць (давяць) воск’, параўн. воскодавник салодкая вада, што застаецца пасля прасавання воску’ (Анох.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ва́кса1 (БРС). З ням. Wachsвоск’, Schuhwachs ’вакса для ботаў’ (Фасмер, 1, 267; Рудніцкі, 1, 296).

Ва́кса2 ’плакса’ (З нар. сл.). Другая частка дзіцячай «дражнілкі» плакса‑вакса, утворанай шляхам экспрэсіўнай рэдуплікацыі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ВО́СКІ,

рэчывы, пераважна прыроднага паходжання, па ўласцівасцях блізкія да пчалінага воску. Аморфныя, тэрмапластычныя, воданепранікальныя, маюць нізкую эл. праводнасць, tпл 40—90 °C, гаручыя. Хім. ўласцівасцямі блізкія да тлушчаў.

Прыродныя воскі падзяляюць на жывёльныя (пчаліны воск, ланалін, спермацэт), раслінныя (карнаўбскі, пальмавы, японскі і інш.) і выкапнёвыя (тарфяны, буравугальны, азакерыт, цэразін). Жывёльныя і раслінныя складаюцца пераважна са складаных эфіраў, утвораных вышэйшымі тлустымі к-тамі і аднаатамнымі спіртамі з 12—46 атамамі вугляроду ў малекуле. Выкапнёвы воск (азакерыт, цэразін) — сумесь насычаных вуглевадародаў. Атрымліваюць сінт. воскі (напр., з нафтавых парафінаў, полімерызацыяй этылену).

Выкарыстоўваюць для прыгатавання палітур, ахоўных кампазіцый для металаў, тканін, паперы, скуры, як ізаляцыйны матэрыял, кампанент мазяў у касметыцы і медыцыне.

т. 4, с. 276

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ператапі́ць 1, ‑таплю, ‑топіш, ‑топіць; зак., каго-што.

Утапіць, патапіць усё, многае або ўсіх, многіх.

ператапі́ць 2, ‑таплю, ‑топіш, ‑топіць; зак., што.

1. Растапіўшы, расплавіўшы, апрацаваць для ўжывання. Ператапіць сала. Ператапіць воск.

2. Растапіць усё, многае. Ператапіць увесь здор.

3. Празмерна адтапіць моцным награваннем (пра кіслае малако).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)