ва́кса

(ням. Wachs = воск)

мазь з воску, сажы і тлушчу для скуранога абутку.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Васко́ўка ’васкоўка (папера)’ (БРС). Рус. воско́вка ’тс’. Ад васко́вы (да воск, гл.). Уласна, ’васковая папера’. Запазычанне з рус.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

васко́вы, ‑ая, ‑ае.

Зроблены з воску; насычаны воскам. Васковая свечка. Васковая папера. // Падобны на воск; жаўтлявы. Васковы твар. □ Зялёнае, стромкае жыта за апошнія дні пачынала набываць васковую афарбоўку. Кавалёў.

•••

Васковая спеласць гл. спеласць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Камок ’кавалак гразкай зямлі, цеста; скамечаны ў камяк воск’ (Бяльк., ТСБМ, Сержп. Прымхі, Інстр. I, Др.-Падб.; віл., З нар. сл.), да ком (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ На́ўза ’прылада, да якой прымацоўваюць воск у вуллі’ (Некр.), ’вашчына’, ’рамка для вашчыны ў калодачным вуллі’ (Сл. ПЗБ), таксама наўе ’тс’ (там жа). Гл. навуза.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адтапі́ць

1. (воск і г. д.) schmélzen vt; áuflassen* vt (сала);

2. (малако) Milch (im Ófen) dämpfen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

му́мія​2

(ад. mūmijä, ад перс. mum = воск)

мінеральная фарба розных колераў (ад светла-чырвонага да чырванавата-карычневага).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ператапі́ць I сов. (всех, многих) перетопи́ть

ператапі́ць II сов.

1. (сало и т.п.) перепла́вить;

п. ма́сла — перетопи́ть ма́сло;

2. (всё, многое) перетопи́ть; перепла́вить;

п. уве́сь воск — перетопи́ть (перепла́вить) весь воск;

3. (молоко, творог) створа́живая, перегре́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВО́СКІ,

рэчывы, пераважна прыроднага паходжання, па ўласцівасцях блізкія да пчалінага воску. Аморфныя, тэрмапластычныя, воданепранікальныя, маюць нізкую эл. праводнасць, tпл 40—90 °C, гаручыя. Хім. ўласцівасцямі блізкія да тлушчаў.

Прыродныя воскі падзяляюць на жывёльныя (пчаліны воск, ланалін, спермацэт), раслінныя (карнаўбскі, пальмавы, японскі і інш.) і выкапнёвыя (тарфяны, буравугальны, азакерыт, цэразін). Жывёльныя і раслінныя складаюцца пераважна са складаных эфіраў, утвораных вышэйшымі тлустымі к-тамі і аднаатамнымі спіртамі з 12—46 атамамі вугляроду ў малекуле. Выкапнёвы воск (азакерыт, цэразін) — сумесь насычаных вуглевадародаў. Атрымліваюць сінт. воскі (напр., з нафтавых парафінаў, полімерызацыяй этылену).

Выкарыстоўваюць для прыгатавання палітур, ахоўных кампазіцый для металаў, тканін, паперы, скуры, як ізаляцыйны матэрыял, кампанент мазяў у касметыцы і медыцыне.

т. 4, с. 276

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

цэрэзі́т

(ад лац. cera = воск)

сумесь солі маслянай кіслаты з вапнай; выкарыстоўваецца як дамешка да цэменту пры будаўнічых работах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)