у старажытнагрэчаскай міфалогіі жанчыны-ваяўніцы, якія жылі ў Малой Азіі ці ў перадгор’ях Каўказа. У пэўную пару года Амазонкі ўступалі ў блізкія адносіны з мужчынамі з мэтай захавання роду. Народжаных хлопчыкаў аддавалі на выхаванне бацькам ці забівалі, дзяўчынак пакідалі сабе і рыхтавалі іх да вайны. Амазонкі ўзбройваліся лукамі, баявымі сякерамі, лёгкімі шчытамі, самі выраблялі адзенне, шлемы і інш.вайсковы рыштунак.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
militärisch
1.
a вае́нны, вайско́вы
ein ~er Gruß — адда́ча чэ́сці
2.
adv па-вае́ннаму
~ grüßen — аддава́ць чэ́сць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
цыві́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Не ваенны, не вайсковы; грамадзянскі. Вайсковы люд і люд цывільны Вакзалы поўнілі сабой.Колас.У канцы чэрвеня і пачатку ліпеня тысяча дзевяцьсот сорак першага па ёй [дарозе] ішлі людзі — вайскоўцы і цывільныя, ехалі падводы і машыны.Янкоўскі.//узнач.наз.цыві́льны, ‑ага, м. Неваенны чалавек. З дома камендатуры выйшла некалькі афіцэраў, і сярод іх — нейкі цывільны.Хомчанка.
2. Які мае адносіны да невайсковых людзей, належыць, уласцівы ім. Цывільныя ўлады. Цывільны суд. □ На машыне сядзеў Хурс у цывільнай адзежы, як і заўсёды, і два-тры польскія вайскоўцы.Чорны.Хоць даўно развітаўся са службай марской і ў цывільным хаджу гарнітуры, — горад мой! — уяўляю цябе я парой караблём, што адольвае буры.А. Вольскі.//узнач.наз.цыві́льнае, ‑ага, н. Неваеннае, невайсковае адзенне. Ледзь толькі я дабраўся да краю лесу, як адразу ж натрапіў на ўзброеных людзей у цывільным.Сачанка.
[Ад лац. civilis — грамадзянскі.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ліне́йка¹, -і, ДМ -не́йцы, мн. -і, -не́ек, ж.
1. Прамая лінія на паперы або дошцы, якая дапамагае пісаць роўнымі радкамі.
Сшытак у лінейку.
2. Інструмент, прылада ў выглядзе планкі для вычэрчвання прамых ліній, для вымярэння.
Маштабная л.
Лагарыфмічная л. (прыбор для вылічэнняў).
3. Строй у шарэнгу; збор (школьны, вайсковы), на якім удзельнікі выстраены ў шарэнгі.
Пастроіцца ў лінейку.
4. Адна з дарожак унутры лагера, якая падзяляе яго на прамавугольныя ўчасткі (спец.).
|| памянш.ліне́ечка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым.ліне́ечны, -ая, -ае (да 1, 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
каменда́нт, ‑а, М ‑нце, м.
1. Начальнік войск крэпасці або ўмацаванага раёна. Камендант крэпасці.
2.Вайсковы начальнік, які наглядае за дысцыплінай, парадкам і правільным нясеннем службы ў гарнізоне. Камендант горада. Камендант гарнізона.
3. На шляхах зносін — асоба, якая наглядае за парадкам перамяшчэння войск, ваеннаслужачых і вайсковых грузаў. Ваенны камендант.
4. Асоба, адказная за ахову і гаспадарку якога‑н. грамадскага будынка. Камендант інтэрната. Камендант вучэбнага корпуса.
[Фр. commandant.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кале́т
(фр. collet)
1) шырокі адкладны каўнер у сярэдневяковай вопратцы;
2) кароткі вайсковымундзір з белага сукна ў еўрапейскіх арміях 17 — пач. 20 ст. (у прыватнасці насілі кірасіры).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дара́дцам Rátgeber m -s, -; Beráter m -s, -;
эканамі́чны дара́дца Wírtschaftsberater m;
гандлёвы дара́дца Hándelsrat m;
дара́дца пасо́льства [амбаса́ды] Bótschaftsrat m;
вайско́вы дара́дца Militärberater m
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
палюдаме́нт
(лац. paludamentum = вайсковы плашч)
1) доўгі прамавугольны плашч з засцежкай на плячы, які насілі ў Стараж. Рыме;
2) тэатр.занавес, які заслона, якая ўтварае над сцэнай нібыта скляпенне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
арке́стрм
1. Orchester [-´kɛs-] n -s, -, Kapélle f -, -n;
ама́тарскі арке́стр Lái¦enorchester n;
стру́нны арке́стр Stréichorchester n;
духавы́ арке́стр Blasorchester n;
вайско́вы арке́стр Militärkapelle f
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
cadet
[kəˈdet]
n.
1) кадэ́т -а m. (вайско́вы)
2)
а) студэ́нт вае́ннае акадэ́міі
б) Brit. студэ́нт вае́ннага кале́джу
3)
а) мало́дшы сын або́ брат
б) наймало́дшы сын
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)