◎ Пля́згаць ’плявузгаць’ (баран., Сл. Брэс.). У выніку кантамінацыі пляскаць (параўн. пляскаць языком ■ — ТСБМ) і плявузгаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кратаві́нне Месца, дзе крот натачыў зямлю (Докш., Маладз., Паст., Сал., Слаўг.). Тое ж к.ратаві́шча (Лёзн.), кратовішча (Стол.), кратоўнік (Лёзн.), ку́піны (Кап.), кратаве́ня (Шчуч.), кратаві́на́ (Докш., Маладз., Навагр.), крата́віны (Вор.), кратаві́ны (Ляхавічы Баран. Кап., Навагр.), кратоўня (Кузн. Касп.), краточына (Ляхавічы Баран. Кап.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
АВЕ́Н
(лац. Aries, старабел. Овенъ баран),
адно з 13 сузор’яў задыяка ў паўн. паўшар’і неба. Астр. знак ϒ (выкарыстоўваецца для абазначэння пункта веснавога раўнадзенства). Найб. яркія зоркі 2 і 2,2 візуальнай зорнай велічыні. На тэр. Беларусі відаць з сярэдзіны лета, увосень і зімой. Гл. Зорнае неба.
т. 1, с. 61
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
глу́пый дурны́, неразу́мны; (бессмысленный) бязглу́зды; (нелепый) недарэ́чны;
◊
глуп как про́бка (осёл) дурны́ як пень (як бот, як бара́н);
прики́дываться глу́пым прыкі́двацца дурны́м, прыду́рвацца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Муда́н ’баран’ (Тарн., к. 162). Польск. мазурск. mędak ’тс’. Да муды́ (гл.). Аб суфіксе ‑ан гл. Сцяцко, Афікс. наз., 147.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
юбіле́й
[п.-лац. iubilaeus (annus) = юбілейны год, ад ст.-яўр. jōbēl = баран]
гадавіна якой-н. падзеі, дзейнасці якой-н. асобы, існавання ўстановы, горада, а таксама святкаванне гэтай гадавіны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
го́рный в разн. знач. го́рны;
го́рное де́ло го́рная прамысло́васць;
го́рный хруста́ль мин. го́рны хруста́ль;
го́рный воск мин. го́рны воск;
го́рный лён мин. го́рны лён;
го́рный бара́н зоол. го́рны бара́н;
го́рная боле́знь мед. го́рная хваро́ба;
го́рная о́бласть го́рная во́бласць;
го́рное со́лнце мед. го́рнае со́нца;
го́рный хребе́т го́рны хрыбе́т;
го́рный институ́т го́рны інстыту́т;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Плясня́ ’яжджаль, асака, Carex L.’ (баран., ЛА, 1). Гл. плюшнік. плюшня, у аснове якіх, верагодна, балтызм. Параўн. літ. plūšė ’асака, Carex gracilis’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плашчу́га́ 1, плашчуха́, пласкуга́ ’брыца, Echinochloa crus gaili L.’ (гродз., кобр., мін., ЛА, 1: лях., баран., Сл. ПЗБ; стаўб., Жыв. сл.); пласку́га ’пустазелле’ (Скарбы), ’асака, Carex L.’. Да плоскі (гл.) і суф. ‑уга, ‑уха з непахвальным значэннем. Названа паводле плоскага сцябла.
◎ Плашчу́га 2, пласкуга, клас кука, пластуна ’мужчынскія каноплі’ (баран., навагр., гродз., ДАБМ, камент., 870). Гл. плоскага ’тс’, утварыліся пры ўсячэнні асновы д&пласк‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разга́ты ’разгалісты’ (ТСБМ), ’вілаваты’ (лях., баран., Сл. ПЗБ; Некр.), разыга́ты ’галінасты’ (чэрв., Сл. ПЗБ). Ад ро́ска, ро́зга (гл.), як расаха́ты. Гл. таксама разгачы́.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)