прыпечны, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца, размяшчаецца каля печы. Прыпечны палок. ▪ [Мужчыны] тузаліся ўжо ля дзвярэй, зачапілі нагамі рагачы ў прыпечным закутку, і яны з глухім лязгатам пасыпаліся долу. Б. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэанімацыя, ‑і, ж.

Сукупнасць мерапрыемстваў па ажыўленню чалавека, які знаходзіцца ў стане клінічнай смерці, аднаўленне раптоўна страчаных або парушаных у выніку няшчасных выпадкаў, захворванняў і ўскладненняў функцый жыццёва важных органаў.

[Ад лац. reanimatio — ажыўленне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эмбрыянальны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да эмбрыёна. Эмбрыянальнае развіццё. // Звязаны з часам развіцця эмбрыёна. Эмбрыянальны перыяд. // перан. Які знаходзіцца ў самым пачатку свайго развіцця. Выявіць хваробу ў эмбрыянальным стане.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

przebywać

przebywa|ć

незак.

1. знаходзіцца; быць;

~ć nad morzem — знаходзіцца на моры;

~ć w szpitalu — ляжаць у шпіталі;

kilka lat ~ł za granicą — некалькі гадоў ён быў за мяжой;

2. пераходзіць; перапраўляцца;

3. пераносіць; перажываць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Ачалаве́чыць ’ажаніць’ (Яўс.), ачалавечыцца ’ажаніцца, стаць мужам’ (Нас.), очоловічыты (палес., Цыхун, вусн. паведамл.). Гэта беларускае слова разам з чэш. мар. očlověčit, славац. učlověčiť з’яўляецца семантычнай інавацыяй, звязанай з арэалам чалавек ’муж’, цэнтр якога знаходзіцца на беларуска-ўкраінскай тэрыторыі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

асушыць дзеяслоў | закончанае трыванне

  1. Зрабіць сухім.

    • А. балота.
    • А. вочы (перастаць плакаць; высокае).
    • А. слёзы каму-н. (суцешыць; высокае).

  2. Выпіць тое, што змяшчаецца, знаходзіцца ў чым-н. (размоўнае).

    • А. бакал.

|| незакончанае трыванне: асушваць і асушаць.

|| назоўнік: асушэнне і асушка.

|| прыметнік: асушальны.

  • Асушальныя работы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

нізавы прыметнік

  1. Які дзейнічае каля самай паверхні зямлі, вады і пад.

    • Н. вецер.

  2. Які знаходзіцца ў нізкім месцы.

    • Нізавая дарога.

  3. Які ўтварае ніжні ярус расліннага покрыва (спецыяльны тэрмін).

    • Нізавыя травы.

  4. Які размяшчаецца ў нізоўях ракі.

    • Нізавыя гарады.

  5. Які абслугоўвае масы, народ.

    • Нізавыя арганізацыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

флагман назоўнік | мужчынскі род

  1. Камандуючы эскадрай, буйным злучэннем ваенных караблёў.

  2. Вядучы ваенны карабель (марскі або паветраны), на якім знаходзіцца камандуючы эскадрай.

  3. Самы буйны або самы лепшы карабель флоту дадзенага раёна.

  4. пераноснае значэнне: Пра самае буйное, самае галоўнае сярод падобных.

    • Ф. культуры.

|| прыметнік: флагманскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

хвалявацца дзеяслоў | незакончанае трыванне

  1. Быць у хваляванні (у 1 знач.).

    • Мора хвалюецца.

  2. пераноснае значэнне: Перажываць хваляванне (у 2 знач.), знаходзіцца ў трывожным стане.

    • Х. перад экзаменамі.

  3. пераноснае значэнне: Выказваць пратэст супраць чаго-н., масавую незадаволенасць чым-н.

    • Натоўп хваляваўся.

|| закончанае трыванне: усхвалявацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

цвісці дзеяслоў | незакончанае трыванне

  1. Пакрывацца кветкамі, раскрывацца, распускацца (пра кветкі).

    • Цвітуць вішні.
    • Цвітуць астры.

  2. пераноснае значэнне: Знаходзіцца ў стане фізічнага росквіту, быць здаровым, прыгожым.

    • Дзяўчына цвіце.

  3. пераноснае значэнне: Паспяхова развівацца, квітнець.

    • Цвіці, краіна наша!

  4. Пакрывацца цвіллю.

    • Стаячая вада цвіце.
    • Хлеб цвіце.

|| назоўнік: цвіценне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)