каапера́цыя
(лац. cooperatio = супрацоўніцтва)
1) форма арганізацыі працы, пры якой значная колькасць людзей удзельнічае ў адным або розных, але звязаных паміж сабой працэсах працы;
2) калектыўнае вытворчае або гандлёвае аб’яднанне, якое ствараецца на сродкі яго членаў (напр. сельскагаспадарчая к., спажывецкая к.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
метэо́р
(гр. meteoros = які лунае ў паветры)
1) астр. з’ява кароткай успышкі невялікага нябеснага цела, якое з вялікай хуткасцю ўлятае ў зямную атмасферу з міжпланетнай прасторы, а таксама само такое цела;
2) перан. што-н. нечаканае, яркае, але хуткацечнае, недаўгавечнае.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Смагу́ла ‘працавіты, але скупаваты чалавек’ (мядз., Нар. словатв.). Да смага, смагнуць з суф. ‑ул‑(а), аб якім гл. Сцяцко, Афікс. наз., 42.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ной — узмацняльная часціца: Ной гэты год у лесі ягад мнозазна! (стаўб., Сл. ЦРБ). Няясна, магчыма, ну і ’але ж’ > ну й > ной.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нуле́, нулі — сцвярджальная часціца (Жд. 2, Сл. ЦРБ), нуле ’тс’ (карэл., Янк. Мат.), тое ж нале, ноле (гл.). З ну і але.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мянтосіць ’мянціць’ (смарг., Сл. ПЗБ). З польск. miętosić ’мяць, камячыць’ (Мацкевіч, там жа, 3, 105), але пры ад’ідэацыі мета, мянця ці мянташка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́тмык ’глыбокае месца ў рацэ, дзе раней быў млын’ (Яшк., слаўг.). Няясна. Магчыма, нейкае пераўтварэнне з вотмут, вотмыт, але канкрэтны шлях незразумелы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Выра́знасць (БРС). Да выра́зны. Калька рус. вырази́тельность (Крукоўскі, Уплыў, 118). Але не выключана, калі меркаваць па націску, і запазычанне з польск. wyrazność.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бранчэ́ць ’брынкаць’ (Касп.). Рус. бренчать, чэш. brnčeti і г. д. Да слав. bręk‑. Гл. Фасмер, 1, 212. Але параўн. і польск. brzęczeć.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Культа́нка ’гудайера паўзучая, Goodyera repens L.’ (Кіс). Семантычная сувязь з куляць? (гл.) відавочная, але словаўтварэнне незразумелае. Ці не кантамінацыя з альтанка (гл.)?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)