Verbum

ніць, -і, мн. ні́ці, -ей, ж.

1. мн. Тое, што і нітка.

2. Прадмет, які падобны на нітку, нагадвае нітку.

Н. лямпы напальвання.

Ніці павуціння.

3. перан. Тое, што злучае адно з адным, служыць для сувязі.

Ніці дружбы.

|| прым. ніцяны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

павыця́гваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. каго-што. Выцягнуць адкуль-н. усё, многае або ўсіх, многіх.

Гусі павыцягвалі шыі.

2. перан., каго. Дапамагчы выйсці з цяжкага становішча ўсім, многім (разм.).

П. людзей з бяды.

4. што. Выкрасці ўсё, многае (разм.).

П. грошы з кішэняў.

падвалі́ць, -алю́, -а́ліш, -а́ліць; -а́лены; зак.

1. што і чаго. Падсыпаць вялікую колькасць чаго-н.

П. воз пяску пад прызбу.

2. безас., каго-чаго. Прыбавіцца яшчэ, у дадатак да таго, што ёсць (разм.).

Народу падваліла.

За ноч падваліла снегу.

|| незак. падва́льваць, -аю, -аеш, -ае.

пазіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. Накіроўваць позірк куды-н., на каго-, што-н., глядзець.

Задуменна п. удалеч.

2. Выглядваць з-за чаго-н., адкуль-н.

П. з-за вугла.

3. Час ад часу глядзець на каго-, што-н., куды-н.

Часта п. на гадзіннік.

па́зуха, -і, ДМ -зусе, мн. -і, -зух, ж.

1. Прастора паміж грудзямі і адзеннем, што прылягае да іх.

Трымаць што-н. за пазухай.

Дастаць з-за пазухі.

2. Поласць у асобных органах цела (спец.).

Запаленне лобных пазух.

|| прым. па́зушны, -ая, -ае (да 2 знач.).

мішэ́нь, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.

1. Прадмет, які служыць цэллю пры вучэбнай або трэніровачнай стральбе.

2. перан. Той, хто (або тое, што) з’яўляецца прадметам для кпінаў.

Ужо так павялося, што ён служыць мішэнню для жартаў.

|| прым. мішэ́нны, -ая, -ае (да 1 знач.).

на́кіп, -у, м.

1. Пена, якая ўтвараецца на паверхні вадкасці пры кіпенні, а таксама цвёрды асадак на сценках пасуды, у якой што-н. кіпяцяць.

Н. на супе.

Н. у чайніку.

2. перан. Тое, што накіпела ў сэрцы, на душы; цяжкае пачуццё ад чаго-н. непрыемнага.

наклі́каць, -клічу, -клічаш, -кліча; -кліч; -кліканы; зак.

1. каго. Наззываць, запрасіць у вялікай колькасці.

Н. гасцей на вяселле.

2. перан., што і чаго. Выклікаць якім-н. учынкам, словам і пад. што-н. непрыемнае, непажаданае; напрарочыць.

Н. бяду ў хату.

|| незак. накліка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

насадзі́ць¹, -саджу́, -са́дзіш, -са́дзіць; -са́джаны; зак.

1. чаго і што. Зрабіць пасадку (дрэў, раслін) у нейкай колькасці.

Н. парэчак.

Н. парк.

2. каго (што). Змясціць куды-н. у якой-н. колькасці (разм.).

Н. поўную машыну людзей.

|| незак. наса́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. насаджэ́нне, -я, н.

жыві́ць, жыўлю́, жы́віш, жы́віць; незак., каго-што.

1. Ажыўляць, бадзёрыць.

Цёплыя сонечныя прамяні жывілі зямлю.

Крынічная вада жывіць свежасцю.

2. Забяспечваць чым-н. неабходным для нармальнага існавання.

Вітаміны жывяць арганізм.

3. перан. Падтрымліваць што-н.; быць апорай для чаго-н.

Добрыя весткі жывяць надзею.