Verbum

пазганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак.

1. каго (што). Сагнаць, прагнаць адкуль-н. усіх, многіх.

П. кароў з пасеваў.

2. што. Сагнаць з паверхні ўсё, многае.

Завея пазганяла снег з дарог.

3. каго-што. Сагнаць, прымусіць сысціся ў адно месца ўсіх, многіх.

П. коней у табун.

латашы́ць, -ташу́, -то́шыш, -то́шыць; -то́шаны; незак. (разм.).

1. што. Ірваць без разбору, псуючы і спусташаючы.

Л. гарох.

Л. яблыкі.

2. што. Знішчаць безразважна, спусташаць.

Л. лес.

3. перан., каго-што. Біць, лупцаваць.

Л. посуд.

Дзед пачаў л. хлопцаў кульбай.

4. Рабаваць.

|| зак. златашы́ць, -ташу́, -то́шыш, -то́шыш; -то́шаны.

накляпа́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак. (спец.).

1. што. Прыкляпаць што-н. да чаго-н.

2. чаго. Кляпаннем зрабіць пэўную колькасць чаго-н.

3. што. Ударамі малатка навастрыць (касу).

Н. касу.

|| незак. наклёпваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. наклёпка, -і, ДМ -пцы, ж. і наклёпванне, -я, н.

размата́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

Развіць, раскруціць што-н. зматанае; зняць з таго, на што было наматана.

Р. вуду.

◊

Разматаць клубок — высветліць, разблытаць якую-н. складаную, заблытаную справу.

|| незак. размо́тваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. размо́тванне, -я, н. і размо́тка, -і, ДМ -тцы, ж.

раскалыха́ць, -лышу́, -лы́шаш, -лы́ша; -лышы́; -лыха́ны; зак.

1. каго-што. Пачаць моцна калыхаць, прымусіць калыхацца.

Р. качэлі.

2. што. Калышучы, зрабіць хісткім, няўстойлівым.

Р. слупок.

3. перан., каго (што). Вывесці са стану апатыі, абыякавасці.

Пыталіся многа, ледзь раскалыхалі яго на адказы.

|| незак. раскалы́хваць, -аю, -аеш, -ае.

раскі́нуць, -ну, -неш, -не; -кінь; -нуты; зак., што.

1. Шырока развесці, распасцерці ў розныя бакі.

Р. рукі.

2. Разаслаць, разгарнуць на паверхні чаго-н.

Р. дыван на канапе.

3. Знайшоўшы месца, паставіць, размясціць што-н.

Р. палаткі.

4. Раскідаць, рассыпаць па чым-н. што-н.

Р. сена.

распалі́ць, -палю́, -па́ліш, -па́ліць; -па́лены; зак.

1. што. Прымусіць гарэць.

Р. вогнішча.

2. што. Моцна нагрэць агнём дачырвана.

Р. жалеза.

3. перан., каго-што. Выклікаць узбуджэнне.

Р. гнеў.

4. перан. Развязаць, распачаць (барацьбу, вайну).

Р. пажар вайны.

|| незак. распа́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. распа́льванне, -я, н.

рашы́цца, рашу́ся, рэ́шышся, рэ́шыцца; зак.

1. на што і з інф. Знайшоўшы ў сабе сілы, смеласць, адважыцца на што-н.

Р. на далёкую паездку.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Атрымаць тое ці іншае рашэнне.

Ураўненне не рашылася.

3. Страціць што-н. (разм.).

Мы ўсяго рашыліся.

вы́параць, -ру, -раш, -ра; -раны; зак.

1. што. Разрэзаўшы па швах, выняць.

В. рукаў.

2. што. Выкалаць чым-н. вострым.

В. вочы.

3. каго. Поручы, прымусіць вылезці адкуль-н.

В. лісу з нары.

4. што. Знайсці, адшукаць (разм.).

В. рэдкую кніжку.

|| незак. выпо́рваць, -аю, -аеш, -ае.

прарабі́ць, -аблю́, -о́біш, -о́біць; -о́блены; зак.

1. што. Зрабіць адтуліну ў чым-н.

П. ход у плоце.

2. што. Выканаць, зрабіць.

П. вялікую работу.

3. Тое, што і прапрацаваць (у 1 знач.).

П. усё жыццё на заводзе.

|| незак. прарабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е (да 1 і 2 знач.).