баль, -ю, мн. -і, -яў, м.

1. Вечар з танцамі і забавамі.

Выпускны б.

2. Вялікі званы абед.

3. перан. Нястомны разгул чаго-н. (рэакцыі, ваеншчыны і пад.).

Баль-маскарад — касцюміраваны вечар з танцамі.

|| прым. ба́льны, -ая, -ае.

Бальныя танцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

берагчы́, -рагу́, -ражэ́ш, -ражэ́; -ражо́м, -ражаце́, -рагу́ць; бяро́г, берагла́, -ло́; -ражы́; незак., каго-што.

1. Захоўваць, ашчадна расходаваць; марна не траціць.

Б. здароўе.

Б. кожную капейку.

2. Клапатліва ахоўваць каго-, што-н., засцерагаць ад чаго-н.

Б. тайну.

Б. дзіця.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абумо́віць, -мо́ўлю, -мо́віш, -мо́віць; -мо́ўлены; зак., што.

1. Выклікаць што-н., з’явіцца прычынай, матывам для ўзнікнення чаго-н.

Старанная праца абумовіла поспех.

2. Абмежаваць што-н. пэўнымі ўмовамі, дагаворамі́; агаварыць.

А. свой удзел у рабоце.

|| незак. абумо́ўліваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абхва́т, -у, М -хва́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Даўжыня па акружнасці, роўная адлегласці паміж распасцёртымі рукамі, якімі ахопліваецца што-н. круглае.

Дуб у два абхваты.

2. Таўшчыня чаго-н., якая вымяраецца па акружнасці.

Ствол баабаба дасягае 45 м у абхваце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аб’ядна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што.

1. Утварыць адно цэлае з чаго-н.

А. два раёны ў адзін.

2. Згуртаваць.

А. сілы ўсіх прыхільнікаў міру.

|| незак. аб’ядно́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. аб’ядно́ўванне, -я, н. і аб’ядна́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адко́с, -у, м.

1. Адхон, нахільная паверхня гары і пад.

А. узгорка.

2. Бакавая нахільная паверхня дарожнага насыпу.

Адкосы дарог.

Умацаваць а.

3. Нахільная паверхня чаго-н., якая ідзе пад вуглом (спец.).

|| прым. адко́сны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адмаўле́нне, -я, н.

1. гл. адмаўляць.

2. Адмоўны адказ на просьбу, патрабаванне і пад.

Яго словы гучалі як а.

3. Непрызнанне чаго-н.

А. старога свету.

4. Тое, што адмаўляе сабой, сваім існаваннем што-н.

Фашызм — гэта поўнае а. дэмакратыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адсе́дзецца, -се́джуся, -се́дзішся, -се́дзіцца; -се́дзеўся, -се́дзелася і адсядзе́цца, -сяджу́ся, -сядзі́шся, -сядзі́цца; -сядзі́мся, -седзіце́ся, -сядзя́цца; зак. (разм.).

Ратуючыся ад каго-, чаго-н., схавацца дзе-н., перачакаць што-н.; ухіліцца ад працы, выканання свайго абавязку.

А. ў рэзерве.

|| незак. адсе́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адсы́паць, -плю, -плеш, -пле; -сы́п; -паны; зак., што і чаго.

Аддзяліць частку якога-н. сыпкага рэчыва або дробных прадметаў, насыпаўшы, высыпаўшы куды-н.

А. мукі.

|| незак. адсыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. адсыпа́нне, -я, н. і адсы́пка, -і, ДМ -пцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аксесуа́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Прыналежнасць чаго-н., дадатковы прадмет, дадатак, а таксама пабочная з’ява, дэталь, якія дапаўняюць што-н., ствараюць фон для галоўнага.

Модны а. (упрыгажэнне).

2. Дробны прадмет, дэталь сцэнічнага абсталявання (спец.).

|| прым. аксесуа́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)