галава́ч
1. Вялікая сасна на полі (Ваўк. Сцяшк.).
2. Векавы лес (Ваўк. Сцяшк.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
прасця́г Прастор, шырыня, абшар; вялікая плошча чаго-небудзь (БРС). Тое ж просць (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
ДЖА́ТЫ,
вялікая група плямён, якія ў пач. н. э. насялялі зах. раёны Пенджаба, пазней склалі этн. аснову пенджабцаў і ўвайшлі ў абшчыну сікхаў. У Індыі значная частка Дж. ператварылася ў земляробчую касту. У 17—18 ст. адбыліся паўстанні Дж. (1669, 1672, 1686—91) супраць Вялікіх Маголаў. У сярэдзіне 18 ст. склалася самаст. джацкае княства, якое ў 1763 распалася. Сучасныя Дж. жывуць на Пн Індыі і ў Пакістане.
т. 6, с. 88
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БУРВІ́ЛЬ
[Bourvil; сапр. Рэмбур (Raimbourg) Андрэ; 27.7.1917, в. Бурвіль, Нармандыя, Францыя — 22.9.1970],
французскі акцёр. У 1938 дэбютаваў у мюзік-холе і на радыё. З 1945 у кіно. Напачатку выступаў у амплуа камічнага прастака, пазней ствараў псіхалагічна глыбокія вобразы, выконваў таксама камічныя і драм. ролі. Сярод фільмаў: «Усё золата свету», «Разява», «Вялікая прагулка», «Праз Парыж», «Адвержаныя», «Чырвоны круг».
Літ.:
Клод К. Бурвиль: Пер. с фр. М., 1973.
т. 3, с. 347
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Жужа́к ’вялікая муха, якая кусае летам скаціну’ (черв., Нар. лекс., 63), ’авадзень’, ’хрушч’, ’гнаявік’, ’вадзяны жук’ (Сл. паўн.-зах.). Параўн. рус. том. жужг ’жук’, перм. жужга ’гнаявік’, цюмен., табол. ’жукі’. Утворана з суфіксам ‑ак ад асновы дзеяслова жужэць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мя́ккасць, тураў. мʼякосць ’уласцівасць мяккага’, ’мякаць’, ’вялікая мяккасць’ (ТСБМ, ТС). Укр. мʼякість, рус. мягкость, польск. miękkość, н.-луж. měkosć, в.-луж. mjechkość, чэш. měkkost, славац. mäkkosť, ст.-славен. mehkust, серб.-харв. ме̏кост, балг. мѐкост. Прасл. mękostь. Да мя́ккі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пеліка́н
(лац. pelecanus, ад гр. pelekanos)
вялікая вадаплаўная птушка атрада весланогіх з доўгай дзюбай і вялікім мяшком пад ёю; шырока распаўсюджана ў краінах з гарачым і цёплым кліматам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
саранча́
(цюрк. sarynca, ад sary = жоўты)
1) насякомае атрада прамакрылых, падобнае на коніка, якое пралятае вялікімі чародамі і нішчыць расліннасць;
2) перан. вялікая маса каго-н., чаго-н.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Або́жня ’пабудова са сценамі для гаспадарчых прылад (ДАБМ), відаць, аднаго паходжання з абозня ’вазоўня, павець для калёсаў’ (БРС, Шат.), ’халодная будыніна для саней і іншых прылад; вялікая і няўтульная хата’ (ДАБМ, слуц., 23) да абоз ’гуж павозак, фурманак’ (Бяльк.) (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Аўчы́на ’вырабленая авечая шкура’, рус. овчина, польск. owczyna, серб.-харв. о̀вчина ’вялікая аўца’ і ’аўчына’. Ад ovьka, параўн. літ. avikíena (Траўтман, 20, адносна ўтварэнняў такога тыпу гл. Атрэмбскі, Gramatyka, 9–10). Гл. Фасмер, 3, 116; Трубачоў, Происх., 69 і наст.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)