звальне́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. звальняць — звольніць і звальняцца — звольніцца; пастаяннае або часовае вызваленне ад працы, службы і пад. Падаць заяву аб звальненні. □ Быў выхадны дзень, салдатам далі звальненне. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

астыгматы́зм, ‑у, м.

Спец. Недахоп аптычнай сістэмы або праламляльнай здольнасці вока, які заключаецца ў тым, што прамені, выйшаўшы з аднаго пункта, не збіраюцца зноў у адным фокусе і адбітак (адлюстраванне) атрымліваецца расплывістым.

[Ад грэч. «а» — не і stigme — пункт, метка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ато́сы, атос; адз. атоса, ‑ы, ж.

Драцяныя або з жалезных прутоў, рэменю і інш. цяжы ў возе. Антось агледзеў тут прылады, Калёсам добра даў «памады»,.. А напамадзіўшы калёсы, Паправіў вітыя атосы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бека́р, ‑а, м.

1. Нотны знак, які адмяняе дзеянне папярэдняга дыеза ці бемоля і аднаўляе асноўнае значэнне ноты.

2. у знач. нескл. прым. (пасля назвы ноты). Без павышэння або паніжэння. Рэ бекар.

[Фр. bécarre.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вясну́шкі, ‑шак; адз. вяснушка, ‑і, ДМ ‑шцы; ж.

Пігментныя плямкі карычневага або жоўтага колеру (пераважна на твары), якія з’яўляюцца ў некаторых людзей вясной. На худзенькім і бледным тварыку павыступалі вяснушкі. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аква́рыум, ‑а, м.

1. Штучны вадаём або шкляная пасудзіна для ўтрымання і гадоўлі рыб, водных жывёл і раслін. Марскі акварыум.

2. Збудаванне, спецыяльная ўстанова для вывучэння і дэманстрацыі водных жывёл і раслін.

[Лац. aquarium.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акрэдытава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., каго.

Спец.

1. Упаўнаважыць (упаўнаважваць) каго‑н. на атрыманне грошай або на правядзенне гандлёвых аперацый.

2. Прызначыць (прызначаць) каго‑н. дыпламатычным прадстаўніком пры замежным урадзе.

[Ад лац. accredere — давяраць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

алеа́ндр, ‑а, м.

Паўднёвая вечназялёная расліна сямейства кутравых з вузкім лісцем і вялікімі белымі або ружовымі пахучымі кветкамі. Вялікі ўчастак зямлі быў абсаджаны алеандрамі. Кусты спляліся і ўтварылі жывую вечназялёную агароджу. Шамякін.

[Фр. oleandre.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адве́сіць, ‑вешу, ‑весіш, ‑весіць; зак., што.

Адкрыць што‑н. завешанае; зняць або адсунуць убок тое, чым было што‑н. завешана. [Жанчына] адвесіла акно, і дождж знадворку зашумеў мацней. Чорны.

•••

Адвесіць губы — надзьмуцца, пакрыўдзіцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзесяці́на, ‑ы, ж.

1. Мера зямельнай плошчы, роўная 2400 кв. сажням або 1,09 га, якою карысталіся да ўвядзення метрычнай сістэмы.

2. Уст. Падатак на карысць царквы ў размеры адной дзесятай часткі даходу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)