экзэмпля́р
(лац. exemplar = узор)
1) асобны прадмет з шэрагу аднародных прадметаў, асобная адзінка чаго-н. (напр. э. кнігі);
2) асобны прадстаўнік якой-н. пароды, віду, разнавіднасці (пра жывёл і раслін);
3) перан. асоба, якая вызначаецца незвычайнымі або адмоўнымі ўласцівасцямі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
эласты́чны
(н.-лац. elasticus = пругкі)
1) пругкі, гнуткі; здольны расцягвацца і вяртацца ў ранейшы стан (напр. э-ая падушка, э-ая спружына);
2) перан. мяккі, плаўны, павольны (напр. э-ыя рухі);
3) перан здольны лёгка прыстасоўвацца да чаго-н.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
здзяўбці́, ‑бу, ‑беш, ‑бе; здзяўбём, здзеўбяце; пр. здзёўб, здзяўбла, ‑ло; зак., што.
1. Клюючы, з’есці. Кураняты здзяўблі тварог. Куры здзяўблі ячмень.
2. Клюючы, зрабіць ямкі, адтулшы на паверхні чаго‑н.; пакляваць. Здзяўбці агурок нажом.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зені́т, ‑у, М ‑ніце, м.
1. Найвышэйшы пункт неба над галавой наглядальніка. Сонца стаяла ў зеніце, і яго праменн[е] падал[а] проста на .. галовы. Шамякін.
2. перан. Вышэйшая ступень, вяршыня развіцця чаго‑н. Зеніт славы.
[Фр. zénith з араб.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зні́шчыцца, ‑чыцца; зак.
Трапіўшы пад згубнае ўздзеянне каго‑, чаго‑н., спыніць сваё існаванне; знікнуць, загінуць. [Бамбардзіроўкай] накрывалася зямля крок за крокам. Так няйначай павінна была знішчыцца артылерыя, што спыніла тут увесь рух на ўсход. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зубча́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
1. Зубчастая частка механізма, прыстасавання. Зубчатка дамкрата.
2. Няроўнасць у абрысах чаго‑н. Толькі далёка-далёка, на самым даляглядзе, ледзь прыкметна чарнела зубчатка лесу. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
задзёр, ‑у, м.
Абл. Задор. — Чаго ты стаіш, як слуп? — засмяяліся хлопцы. І яшчэ з большым задзёрам заскакалі вакол Стася. Вітка. [Зосю] абдавала густым салодкім водарам зялёных палёў, наганяла бадзёрасці і маладога дзявочага задзёру. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зажда́цца, ‑ждуся, ‑жджашся, ‑жджэцца; ‑жджомся, ‑жджацеся; зак., каго-чаго.
Разм. Вельмі доўга ждаць; стаміцца ад доўгага чакання. — Толькі — каб хутчэй дадому, прасіся! Скажы: і так заждаліся, збалеліся душою!.. Брацікі, сястрычкі ждуць не даждуцца. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закантрактава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., каго-што.
Заключыць кантракт на атрыманне або выкарыстанне каго‑, чаго‑н. Закантрактаваць ураджай. Закантрактаваць памяшканне. □ Каб паскорыць рост пагалоўя кароў, было дамоўлена закантрактаваць усіх лепшых цялушак у калгаснікаў. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запрыго́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.
1. Гіст. Зрабіць прыгонным. Запрыгоніць сялян.
2. перан. Заняволіць, закабаліць. — Таварышы! Нам няма чаго губляць, апроч сваіх ланцугоў! .. Толькі нашы пратэсты не дазваляюць канчаткова нас запрыгоніць. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)