Verbum

анлайнавы слоўнік

emerge

[ɪˈmɜ:rdʒ]

1) усплыва́ць; пака́звацца, выхо́дзіць, зьяўля́цца (пра со́нца, ме́сяц)

2) выяўля́цца, выкрыва́цца, станаві́цца ве́дамым (пра фа́кты)

3) выхо́дзіць

Many distinguished men have emerged from slums — Шмат выда́тных людзе́й вы́йшла з трушчо́баў

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

gleam

[gli:m]

1) бліск -у m., праме́нь сьвятла́; слабо́е сьвятло́

2) про́бліск -у m. (надзе́і, со́нца)

v.i.

1) сьвяці́цца, ясьне́ць

2) міга́ць, мігаце́ць, мігце́ць (пра зо́ркі)

3) праблі́скваць, блі́скаць імгне́нна

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

узысці́, -ыду́, -ы́дзеш, -ы́дзе; -ышо́ў, -шла́, -ло́; -ыдзі́; зак.

1. Ідучы, падняцца наверх.

У. на ўзгорак.

У. на другі паверх.

2. Ступіць, уз’ехаць на паверхню чаго-н. або ўвайсці, уехаць куды-н.

У. на кладку.

Цягнік узышоў на мост.

У. на двор.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра нябесныя свяцілы: узняцца над гарызонтам.

Сонца ўзышло.

4. Праросшы, паказацца на паверхні глебы (пра пасеянае).

Лубін густа ўзышоў.

|| незак. узыхо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць і усхо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць (да 1 знач.).

|| наз. узыхо́д, -у, М -дзе, м. (да 1 і 3 знач.) і узыхо́джанне, -я, н. (да 1 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цень, -ю, мн. -і, -яў, м.

1. Месца, заслоненае чым-н. ад сонца.

Пад дрэвамі быў ц.

2. Невыразныя абрысы фігуры, сілуэт.

У акне прамільгнуў нечы ц.

3. перан., чаго. Адлюстраванне ўнутранага стану чалавека (смутку, трывогі, болю і пад.).

Па твары прамільгнуў ц. страху.

4. перан., чаго. Здань, дух.

Цені мінулага.

Цені продкаў.

5. перан., чаго. Нязначная, вельмі малая колькасць, доля.

І ценю праўды тут няма.

6. Пра каго-н. вельмі аслабленага, худога.

Не чалавек, а ц.

◊

Кідаць цень на каго-што (разм.) — выклікаць падазрэнне да каго-н.

Як цень (разм.) — неадчэпна (хадзіць за кім-н.).

|| прым. ценявы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

АЛІМЖА́НАЎ Ануар

(Ануарбек) Турлубекавіч (2.5.1930, аул Карлыгаш, Андрэеўскі р-н Талды-Курганскай вобл., Казахстан — 1993),

казахскі пісьменнік. Скончыў Казахскі ун-т (1954). У яго аповесцях «Караван ідзе да сонца» (1963), «Сінія горы» (1964; Дзярж. прэмія Казахстана 1967), «Сувенір з Атрара» (1966; Міжнар. прэмія імя Дж.Нэру 1969), «Трон Рудакі» (1974) і інш. — мінулае і сучаснае Казахстана. Аўтар гіст. трылогіі «Стэпавае рэха» (1969—79).

Тв.:

Избранное. Т. 1—2. Алма-Ата, 1979.

Ж.Сахіеў.

т. 1, с. 257

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

задыя́к [

гр. zodiakos (kyklos) = звярыны (круг)]

дванаццаць сузор’яў, праз якія Сонца праходзіць свой бачны шлях на працягу года;

знакі задыяка — абазначэнні 12 сузор’яў, якія размешчаны ўздоўж экліптыкі і названы пераважна імёнамі жывёл (Рак, Леў, Скарпіён і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ззяць несов.

1. сия́ть, сверка́ть; блиста́ть, блесте́ть;

со́нца ззя́е — со́лнце сия́ет;

ззя́юць агні́ го́рада — сия́ют (сверка́ют, блиста́ют) огни́ го́рода;

2. перен. сия́ть;

во́чы ззя́лі — глаза́ сия́ли;

ён уве́сь ззяў ра́дасцю — он весь сия́л ра́достью

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прысмалі́ць I сов.

1. припали́ть;

п. ву́сы — припали́ть усы́;

2. припе́чь;

со́нца ~лі́ла — со́лнце припекло́

прысмалі́ць II сов. (смолой)

1. слегка́ просмоли́ть; присмоли́ть;

2. (прикрепить) присмоли́ть

прысмалі́ць III сов., разг. (быстро прибежать, приехать) примча́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

грыбо́к, ‑бка, м.

1. Памянш. да грыб (у 1, 2 знач.).

2. Назва некаторых паразітных грыбоў. Грыбок выклікаў захворванне скуры.

3. Збудаванне ў форме грыба для адпачынку, сховы ад дажджу, сонца і пад. Ада прапанавала Антону сесці пад грыбок, навідавоку. Пальчэўскі. На праезджых дарогах .. [ляснік] пабудаваў грыбкі для адпачынку пешаходаў. Шчарбатаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́пырснуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак. і аднакр., што.

1. Пырснуўшы, выліцца.

2. перан. Імгненна распаўсюдзіць што‑н. дробнымі часцінкамі (аб прамянях, іскрах і пад.). Сонца выпырснула першыя прамені.

3. перан. Імгненна вылезці, выскачыць, з’явіцца. [Жарнавіч] спыніўся і задумаўся, гледзячы праз акуляры ў даль хмызоў, на якіх выпырснулі маладыя.. зялёныя лісточкі. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)