Verbum

вы́пад, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. У фехтаванні, гімнастыцы: выстаўленне сагнутай нагі ў якім-н. напрамку з упорам тулава на гэту нагу.

В. наперад.

2. перан. Варожае выступленне, нядобразычлівая выхадка супраць каго-, чаго-н.

Злосны в.

віна́, -ы́, мн. ві́ны і (з ліч. 2, 3, 4) віны́, він, ж.

1. Нядобры ўчынак, правіннасць.

Разумець сваю віну.

Даказаць віну.

2. адз. Прычына, крыніца чаго-н. (неспрыяльнага).

Па чыёй-н. віне (гэта значыць з-за каго-н.).

аста́ча, -ы, ж.

1. Тое, што асталося пасля аддзялення часткі; рэшта, рэшткі чаго-н.

2. У матэматыцы: велічыня, якая атрымліваецца пры адыманні ад дзялімага здабытку дзельніка на цэлую дзель.

Шэсць дзеліцца на два без астачы.

◊

Без астачы — цалкам, поўнасцю.

аддзе́лка, -і, ДМ -лцы, ж.

1. Наданне якога-н. пэўнага выгляду (шляхам рамонту, апрацоўкі, аздаблення і пад.).

А. кватэры.

2. Тое, што служыць упрыгожаннем, аздобай чаго-н.

Карункавая а.

|| прым. аддзе́лачны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Аддзелачныя работы.

абса́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -са́д, ж.

1. Дрэвы, кусты, пасаджаныя ўздоўж ці вакол чаго-н.; насаджэнні.

Усцяж шляху зелянела маладая а.

2. Тое, што і шуфляда (у 2 знач.).

А. для акна.

|| прым. абса́давы, -ая, -ае.

ужо́.

1. прысл. Указвае на канчатковасць, завершанасць чаго-н.

Ужо пайшоў.

Ты ўжо не маленькая.

2. прысл. Нарэшце.

Супакойся ты ўжо!

3. часц. узмацн. Ужыв. для падкрэслівання, акцэнтавання асобнага слова.

Не так ужо дрэнна.

Ужо не раз яму казалі.

уратава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак., каго-што (разм.).

Уберагчы, захаваць у цэласці, пазбавіць ад чаго-н. непрыемнага, непажаданага.

У. ураджай.

У. дзіця ад прастуды.

|| незак. урато́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. урато́ўванне, -я, н.

|| наз. уратава́нне, -я, н.

цырымо́нія, -і, мн. -і, -ній, ж.

1. Устаноўлены ўрачысты абрад, парадак правядзення чаго-н.

Вясельная ц.

Ц. прыёму.

2. перан., звычайна мн. Вымушанасць, ненатуральнасць у паводзінах.

Навошта гэтыя цырымоніі? Без цырымоній.

|| прым. цырымо́нны, -ая, -ае.

Ц. паклон.

Ц. госць.

паўната́, -ы́, ДМ -наце́, ж.

1. Наяўнасць чаго-н. у дастатковай ступені, вышэйшая ступень насычанасці чым-н.

П. ўлады.

П. мастацкага выражэння.

Ад паўнаты пачуццяў (ад празмернасці пачуццяў, якія нібыта напаўняюць усяго чалавека).

2. Сытасць, укормленасць.

Нездаровая п.

скаці́цца, скачу́ся, ско́цішся, ско́ціцца; зак.

1. Коцячыся па паверхні, спусціцца, з’ехаць, упасці.

Мячык скаціўся з гары.

2. перан. Адысці, адступіць (звычайна ад чаго-н. перадавога, прагрэсіўнага).

С. ў балота бюракратызму.

|| незак. ско́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца; наз. ско́чванне, -я, н.