рэзідэ́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў. м. (спец.).
1. Прадстаўнік каланіяльнай дзяржавы ў пратэктараце.
2. У некаторых краінах: чужаземец, які пастаянна пражывае ў дадзенай дзяржаве.
3. Тайны прадстаўнік разведкі ў якім-н. раёне замежнай дзяржавы.
|| прым. рэзідэ́нцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
смяшлі́вы, -ая, -ае.
1. Схільны часта смяяцца, якога можна лёгка рассмяшыць.
С. чалавек.
2. Які выражае гатоўнасць да смеху.
С. позірк.
С. твар.
3. Пра настрой: такі, пры якім усё здаецца смешным, увесь час хочацца смяяцца.
|| наз. смяшлі́васць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
напярэ́ймы, прысл. і прыназ. (разм.).
1. прысл. 3 мэтай перахапіць каго-, што-н., рухаючыся яму насустрач; наперарэз.
Бегчы н.
2. прыназ. з Д. Ужыв. для ўказання на асобу або прадмет, якім імкнуцца зайсці наперад, каб перахапіць іх.
Бегчы н. ўцекачу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
памкну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.
1. Імкліва рушыць у якім-н. напрамку.
Я памкнуўся ў дом, але мяне затрымалі.
2. Намерыцца што-н. зрабіць.
П. адгаварыць каго-н. ад чаго-н.
|| незак. памыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пратэ́ст, -у, М -сце, мн. -ы, -аў, м.
1. Рашучае пярэчанне супраць чаго-н.
Дэманстрацыя пратэсту.
Выказаць п.
2. Заява аб нязгодзе з якім-н. рашэннем (спец.).
П. пракурора.
3. Афіцыйнае пацвярджэнне факта нявыплаты ў тэрмін па вэксалі (спец.).
П. вэксаля.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыго́нны², -ая, -ае.
1. гл. прыгон².
2. Які адносіцца да грамадскага ладу, пры якім памешчык меў права на прымусовую працу, маёмасць і асобу, прымацаваных да зямлі і належачых яму сялян.
Прыгоннае права (грамадскі лад, заснаваны на такім праве памешчыка). Прыгонная гаспадарка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дапасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; зак., што.
1. Падагнаць, прыладзіць (разм.).
Д. новае тэхнічнае прыстасаванне.
2. Паставіць залежнае слова ў тым самым родзе, ліку, склоне, у якім стаіць галоўнае слова.
Д. прыметнік да назоўніка.
|| незак. дапасо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
друкава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; незак., што.
1. Адціскаць з друкаванага набору, з клішэ, узнаўляць з негатыва і пад.
2. Змяшчаць у якім-н. выданні.
Д. артыкулы ў часопісе.
|| зак. надрукава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны.
|| наз. друкава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
эпапе́я, -і, мн. -і, -пе́й, ж.
1. Вялікі твор эпічнага жанру, у якім апісваюцца значныя гістарычныя падзеі.
Э.
Івана Мележа «Людзі на балоце».
2. перан. Буйная, значная падзея, якая ахоплівае цэлы гістарычны перыяд.
Э.
Вялікай Айчыннай вайны.
|| прым. эпапе́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
торг¹, -у, мн. таргі́, -о́ў, м.
1. гл. таргаваць, таргавацца.
2. Базар, рынак; месца гандлю (уст.).
Паспееш з козамі на т. (прымаўка).
3. звычайна мн. Публічны продаж маёмасці, рэчаў, пры якім пакупніком становіцца той, хто прапануе больш высокую цану; аўкцыён.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)