немно́го

1. нареч., безл., в знач. сказ. няшма́т; нямно́га, ма́ла;

немно́го по́льзы от э́того няшма́т (нямно́га, ма́ла) кары́сці ад гэ́тага;

2. нареч. (чуть-чуть, слегка) тро́хі, крыху́;

немно́го голова́ боли́т крыху́ (тро́хі) галава́ балі́ць;

вы́пить немно́го воды́ вы́піць тро́хі (крыху́) вады́;

немно́го подви́нуть тро́хі (крыху́) пасу́нуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

БАГАТЫРО́Ў Анатоль Васілевіч

(н. 13.8.1913, г. Віцебск),

бел. кампазітар, педагог. Нар. арт. Беларусі (1968). Праф. (1960). Скончыў Бел. кансерваторыю (1937, клас В.Залатарова). З 1948 выкладчык Бел. акадэміі музыкі (у 1948—62 рэктар). Сярод яго вучняў Г.Вагнер, В.Войцік, Я.Глебаў, С.Картэс, І.Лучанок, Ю.Семяняка, Дз.Смольскі, У.Солтан. Адзін з заснавальнікаў нац. оперы. У музыцы Багатырова гуманіст. ідэі перадаюцца яснай, пераканаўчай муз. мовай, заснаванай пераважна на інтанацыях бел. нар. песні. Узбагаціў многія жанры бел. музыкі. Сярод асн. твораў: оперы «У пушчах Палесся» (лібр. Я.Рамановіча паводле аповесці Я.Коласа «Дрыгва», паст. 1939, Дзярж. прэмія СССР 1941; у 1982 здзейснена тэлеэкранізацыя 2-й рэд.), «Надзея Дурава» (лібр. І.Келера, 1946, паст. 1956), кантаты «Сказ пра Мядзведзіху» (1937, сл. А.Пушкіна), «Ленінградцы» (1942, вершы Джамбула), «Беларускім партызанам» (1942, вершы Я.Купалы), «Беларусь» (1949, вершы Я.Купалы, П.Броўкі, П.Труса), «Беларускія песні» (1967, сл. народныя і Н.Гілевіча, Дзярж. прэмія Беларусі 1969), «Юбілейная» (1973); араторыя «Бітва за Беларусь» (1984, вершы Гілевіча); 2 сімфоніі (1946, 1947); «Святочная уверцюра» (1961); канцэрты для віяланчэлі (1962) і кантрабаса (1964) з арк.; фп. трыо; санаты для скрыпкі і фп., віяланчэлі і фп., трамбона і фп., кантрабаса і фп.; хары (у т. л. «Шумелі бярозы», «Калісьці бура на Карпатах»); вак. цыклы на вершы М.Багдановіча, Я.Купалы, Броўкі, А.Куляшова, Пушкіна, М.Лермантава, У.Шэкспіра, Г.Ахматавай; апрацоўкі нар. песень; музыка да драм. спектакляў (у т. л. да драмы Лермантава «Маскарад»), кінафільмаў.

Літ.:

Дубкова Т.А. Анатоль Багатыроў. Мн., 1972;

Яе ж. Беларуская сімфонія. Мн., 1974. С. 150—162;

Ляшчэня Т. А.В.Багатыроў // Бел. музыка. Мн., 1977. Вып. 2.

Т.А.Дубкова.

т. 2, с. 201

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ке́пска

1. нареч. пло́хо; скве́рно; ху́до, ду́рно;

2. нареч. (неудачно) неблагоприя́тно; неблагополу́чно;

абста́віны скла́ліся к. — обстоя́тельства сложи́лись неблагоприя́тно;

3. нареч. (недоброжелательно) пло́хо;

к. адне́сціся да чалаве́ка — пло́хо отнести́сь к челове́ку;

4. в знач. безл. сказ. пло́хо, ду́рно;

жанчы́не зрабі́лася к. — же́нщине ста́ло пло́хо (ду́рно);

к. ко́нчыць — пло́хо ко́нчить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нічо́га

1. мест. в род. п. ничего́; см. нішто́ I 1;

2. нареч., в знач. сказ. ничего́;

жыве́цца мне н. — живётся мне ничего́;

усе́ даўно́ стамі́ліся, а яму н. — все давно́ уста́ли, а ему́ ничего́;

а касцю́м — н. — а костю́м — ничего́ (неплохо́й);

н. не папі́шаш — ничего́ не попи́шешь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сяк-та́к разг.

1. нареч. ко́е-ка́к, кой-ка́к;

ён сяк-та́к пераплы́ў раку́ — он ко́е-ка́к (кой-ка́к) переплы́л ре́ку;

2. в знач. сказ. (терпимо, сносно) так-ся́к; туда́-сюда́; куда́ ни шло́;

ну гэ́та яшчэ́ сяк-та́к — ну э́то ещё так-ся́к (туда́-сюда́, куда́ ни шло́)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

до́бра

1. нареч. хорошо́;

д. працу́е — хорошо́ рабо́тает;

д. апрана́цца — хорошо́ одева́ться;

д. пашы́ты касцю́м — хорошо́ сши́тый костю́м;

2. нареч. как сле́дует, хорошо́, хороше́нько;

зачыні́ць д. дзве́ры — закры́ть хороше́нько (хорошо́) дверь;

д. ўсы́паць — хороше́нько (как сле́дует) всы́пать;

3. нареч. (удачно) благоприя́тно, благополу́чно;

абста́віны скла́ліся д. — обстоя́тельства сложи́лись благоприя́тно;

4. нареч. изря́дно, прили́чно;

д. пад’е́сці — изря́дно (прили́чно) закуси́ть;

5. нареч. хорошо́, благоскло́нно;

д. адне́сціся — (да каго́, чаго́) хорошо́ (благоскло́нно) отнести́сть (к кому́, чему́);

6. в знач. сказ. с инф. хорошо́;

д. табе́ гавары́ць — хорошо́ тебе́ говори́ть;

7. в знач. безл. сказ. хорошо́;

д. на ву́ліцы — хорошо́ на у́лице;

8. в знач. сказ. с союзами што, як хорошо́; бла́го;

д., што ты прыйшо́ў — хорошо́, что ты пришёл; бла́го ты пришёл;

9. частица (выражение согласия) хорошо́, ла́дно, прекра́сно, отли́чно, добро́;

10. в знач. сущ. хорошо́;

атрыма́ць «д.» на экза́мене — получи́ть «хорошо́» на экза́мене;

д. падве́шаны язы́к — хорошо́ подве́шенный язы́к;

у гасця́х д., а до́ма лепшпосл. в гостя́х хорошо́, а до́ма лу́чше

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нипочём

1. нареч., разг. нізашто́; (по дешёвке) за нішто́;

нипочём не допу́стим нізашто́ не дапу́сцім;

прода́л нипочём прада́ў за нішто́;

2. в знач. сказ. хоць бы што; (не затруднительно) не ця́жка; (безразлично) усё ро́ўна;

ему́ всё нипочём яму́ ўсё хоць бы што;

ему́ нипочём солга́ть яму не ця́жка салга́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ну́жно безл., в знач. сказ. (надо) трэ́ба, патрэ́бна; трэ;

ну́жно поспе́ть к сро́ку трэ́ба паспе́ць у тэ́рмін;

ну́жно бы́ло ви́деть трэ́ба было́ ба́чыць;

ему́ ну́жно де́нег яму́ патрэ́бны (трэ́ба) гро́шы;

не ну́жно не трэ́ба;

что вам ну́жно? што вам трэ́ба?;

наговори́ть бо́льше, чем ну́жно нагавары́ць бо́лей, чым трэ́ба (патрэ́бна);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

слыха́ть несов.

1. (слышать) прост. чуць;

я слыха́л его́ го́лос я чуў яго́ го́лас;

2. безл., в знач. сказ. (слышно) чува́ць, чу́тна, чутно́;

о нём ничего́ не слыха́ть аб ім нічо́га не чува́ць (не чу́тна);

3. в знач. вводн. сл., прост. (говорят) ка́жуць, ідзе́ чу́тка, чува́ць, чу́тна, чутно́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хвала́ ж.

1. хвала́;

2. в знач. сказ. сла́ва, хвала́;

х. вам, адва́жныя геро́і! — сла́ва вам, отва́жные геро́и!;

х. і паша́на — хвала́ и честь;

адна́ х. — одна́ сла́ва;

пець хвалу́ — петь дифира́мбы;

х. бо́гу — сла́ва бо́гу;

адзі́н хоць з’еш вала́, дык адна́ х.посл. оди́н хоть съешь вола́, так одна́ сла́ва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)