бюлетэ́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак.

Разм. У сувязі з захворваннем знаходзіцца на бюлетэні. Рабочыя з траўмамі шмат часу трацілі на перавязачным медпункце, бюлетэнілі. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

датанцава́цца, ‑цуюся, ‑цуешся, ‑цуецца; зак.

Разм.

1. Пратанцаваць да якога‑н. часу. Датанцаваліся да самай раніцы.

2. Многа танцуючы, давесці сябе да непрыемных вынікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

двухсотго́ддзе, ‑я, н.

1. Прамежак часу ў дзвесце гадоў.

2. Гадавіна чаго‑н., што адбылося ці пачалося дзвесце гадоў таму назад. Двухсотгоддзе заснавання горада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зашмальцава́цца, ‑цуецца; зак.

Запэцкацца да бляску чым‑н. тлустым пры працяглым або неахайным карыстанні. Калені штаноў зашмальцаваліся. □ Паперы ад часу вельмі звільгатнелі, зашмальцаваліся. Гарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пятнаццаціго́ддзе, ‑я, н.

1. Прамежак часу, тэрмін у пятнаццаць гадоў. Апошняе пятнаццацігоддзе.

2. Гадавіна падзеі, якая адбылася пятнаццаць гадоў таму назад. Пятнаццацігоддзе адкрыцця музея.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пяціго́ддзе, ‑я, н.

1. Прамежак часу, тэрмін у пяць гадоў. Апошняе пяцігоддзе.

2. Гадавіна падзеі, якая адбылася пяць гадоў таму назад. Пяцігоддзе адкрыцця музея.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пяцідзесяціго́ддзе, ‑я, н.

1. Прамежак часу, тэрмін у пяцьдзесят гадоў.

2. Гадавіна чаго‑н., што адбылося ці пачалося пяцьдзесят гадоў таму назад. Пяцідзесяцігоддзе БССР.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радыёспекта́кль, ‑я, м.

Спектакль, які перадаецца па радыё. Творчай удачай апошняга часу трэба лічыць радыёспектакль «І нічога ўзамен» па аднайменнай аповесць А. Савіцкага. «ЛіМ».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ры́хласць, ‑і, ж.

Уласцівасць рыхлага. Рыхласць глебы. □ Нягледзячы на незакончанасць і кампазіцыйную рыхласць рамана «Ідзі, ідзі», ён быў значным для свайго часу творам. Адамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Напе́рад ’уперад’ (ТСБМ, Ян.), наперэ́д ’тс’ (ТС), напе́рад, наперэ́д, напярод ’раней’, ’спачатку’ (Жд. 2, Ян., ТС; пруж., Сл. ПЗБ), укр. наперед ’уперад’, ’спачатку’, ’надалей’, рус. наперёд ’раней’, ’спачатку’, ’у будучым’, польск. naprzód ’спачатку’, ’уперад’, серб.-харв. напред ’уперад’, балг. напред ’тс’, макед. напред ’тс’. Са спалучэння *na і назоўніка ў він. скл. адз. л., гл. перад 1, пярод ’пярэдняя частка’; семантыка ’спачатку’, ’раней’, ’надалей’ развілася з прасторавага значэння для абазначэння часу, пры гэтым пунктам адліку можа стаць як мінулы, так і будучы адрэзак часу.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)