бентазу́х

(ад гр. benthos = глыбіня + suchos = кракадзіл)

вымерлае земнаводнае падкласа лабірынтадонтаў, якое вяло прыдонны спосаб жыцця; вядома з адкладаў трыясу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дэмакра́т

(ад гр. demos- народ + -крат)

1) прыхільнік дэмакратыі;

2) член дэмакратычнай партыі;

3) той, хто вядзе просты спосаб жыцця.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дээтніза́цыя

(ад дэ- + этнас)

страта нацыянальна-спецыфічнага ў культуры, мове і побыце этнасу; згортванне або выцясненне нацыянальных формаў грамадскага жыцця.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ірацыяналі́зм

(ад лац. irrationalis = неразумны)

кірунак у філасофіі, які прызнае рэчаіснасць ірацыянальнай і адмаўляе навуковае пазнанне прыроды і грамадскага жыцця.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

мілітарыза́цыя

(фр. militarisation, ад лац. militaris = ваенны)

падпарадкаванне эканомікі, палітыкі і грамадскага жыцця якой-н. дзяржавы мэтам падрыхтоўкі захопніцкіх войнаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

про́за

[лац. prosa (oratio) = невершаваная мова]

1) невершаваная мова, невершаваныя мастацкія творы;

2) перан. будзённасць, звычайнасць, аднастайнасць (напр. п. жыцця).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

забяспе́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.

1. каго-што. Даць дастатковыя матэрыяльныя сродкі для жыцця.

З. сваю сям’ю прадуктамі.

2. каго-што, чым. Даць чаго-н. у неабходнай колькасці.

З. горад электраэнергіяй.

3. што. Зрабіць цалкам магчымым, сапраўдным, рэальна выканальным.

З. мір ва ўсім свеце.

З. выкананне плана.

|| незак. забяспе́чваць, -аю, -аеш, -ае.

|| звар. забяспе́чыцца, -чуся, -чышся, -чыцца; незак. забяспе́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. забеспячэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кры́зіс, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Рэзкі, круты пералом у чым-н., абвастрэнне становішча.

Духоўны к.

Урадавы к.

2. Абумоўлены супярэчнасцямі ў развіцці грамадства разлад эканамічнага жыцця.

Фінансавы к.

У цісках эканамічнага крызісу.

3. Востры недахоп чаго-н., цяжкае становішча.

З грашамі ў яго к.

4. Пераломны момант у ходзе хваробы, які вядзе да паляпшэння або пагаршэння стану.

К. хваробы.

|| прым. кры́зісны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вось¹, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. Шпень ці тонкі вал, на якім трымаюцца колы, часткі машын або механізмаў.

Пярэдняя в.

2. Уяўная прамая лінія, якая праходзіць цераз геаметрычную фігуру або якое-н. цела і валодае толькі ёй характэрнымі ўласцівасцямі (спец.).

В. сіметрыі.

В. вярчэння.

Зямная в.

3. перан. Стрыжань якіх-н. падзей.

В. палітычнага жыцця.

|| прым. во́севы, -ая, -ае і асявы́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ужы́цца, -ыву́ся, -ыве́шся, -ыве́цца; -ывёмся, -ывяце́ся, -ыву́цца; -ы́ўся, -ыла́ся; -ло́ся; зак.

1. з кім. Наладзіць згоднае жыццё з кім-н.

Не ўжыўся з суседзямі.

2. Прывыкнуць да жыцця дзе-н., у якіх-н. умовах.

Не ў. на чужыне.

3. у што. Унікшы, асвоіцца з чым-н.

У. ў ролю (пра акцёра). || незак. ужыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца. Як можа ў адным чалавеку ў. нянавісць і любоў? (перан.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)