чвэ́рцевы, ‑ая, ‑ае.

1. Які з’яўляецца чвэрцю чаго‑н.; мерай у чвэрць. Чвэрцевая паўза.

2. Які мае адносіны да чвэрці (у 2 знач.); звязаны з заканчэннем чвэрці навучальнага года. Чвэрцевыя адзнакі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эмба́рга, нескл., н.

Забарона дзяржаўнай уладай увозу ці вывазу за мяжу чаго‑н. (тавараў, каштоўнасцей). Эмбарга на лес. // Затрыманне суднаў і грузаў, якія належаць іншай дзяржаве, у сувязі з палітычнымі ўскладненнямі.

[Ісп. embargo.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зені́т

[фр. zénith, ад ар. samt (urrás) = дарога галавы]

1) астр. пункт перасячэння нябеснай сферы з вертыкальнай лініяй, праведзенай уверх ад плоскасці гарызонту (проціл. надзір); 2) перан. вышэйшая ступень, вяршыня развіцця чаго-н. (напр. з. славы).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

канфігура́цыя

(лац. configuratio)

1) абрысы, форма чаго-н. (напр. к. воблакаў);

2) узаемнае размяшчэнне прадметаў або іх частак;

3) астр. бачнае становішча планеты на нябеснай сферы адносна Сонца (злучэнне, элангацыя, квадратура 3 і апазіцыя1 3).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кры́тыка

[фр. critique, ад гр. kritike (techne) = майстэрства разбіраць]

1) разбор, абмеркаванне каго-н., чаго-н. з мэтай ускрыць недахопы, даць ацэнку;

2) літаратурны жанр, задачай якога з’яўляецца ацэнка твораў літаратуры, навукі, мастацтва (напр. тэатральная к.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ма́нія

(гр. mania = шаленства, захапленне, цяга)

1) псіхічна хваравіты стан, пры якім свядомасць і пачуцці сканцэнтроўваюцца на адной якой-н. ідэі (напр. м. велічы);

2) перан. моцная цяга, схільнасць да чаго-н. (напр. м. пісаць вершы).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

монакарпі́чны

(ад мона- + гр. karpos = плод);

м-ыя расліны — расліны, якія цвітуць і пладаносяць адзін раз у жыцці, пасля чаго гінуць; м-ымі з’яўляюцца ўсе аднагадовыя і двухгадовыя расліны, а таксама пальма, агава, бамбук (параўн. полікарпічны).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

задева́тьI несов.

1. (цепляться — за что) чапля́цца, зачапля́цца; (зацеплять — что) зачапля́ць; (касаться — чего) дакрана́цца (да чаго), кра́таць (што);

2. (трогать — кого, что) чапа́ць, крана́ць;

3. перен. (волновать) хвалява́ць, крана́ць, кра́таць; (сердить) злава́ць, гняві́ць; (оскорблять) абража́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заде́ть сов.

1. (зацепиться — за что) зачапі́цца; (зацепить — что) зачапі́ць; (коснуться — чего, тронуть — что) зачапі́ць, крану́ць (што), дакрану́цца (да чаго);

2. (тронуть — кого) зачапі́ць, закрану́ць, крану́ць;

3. перен. (взволновать) усхвалява́ць, крану́ць; (рассердить) раззлава́ць, угняві́ць; (оскорбить) абра́зіць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дели́ть несов., в разн. знач. дзялі́ць; (разделять — ещё) падзяля́ць;

дели́ть всё попола́м дзялі́ць усё папала́м;

дели́ть хлеб и соль дзялі́ць хлеб і соль;

дели́ть не́чего няма́ чаго́ дзялі́ць;

дели́ть шку́ру неуби́того медве́дя дзялі́ць ску́ру незабі́тага мядзве́дзя;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)