Verbum

ірдзе́ць і (пасля галосных) рдзець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -дзе́е; незак.

Рэзка вылучацца (пра што-н. чырвонае), чырванець; быць ярка-чырвоным ад чаго-н.

Ірдзеюць сцягі.

Неба ірдзее.

|| наз. ірдзе́нне і (пасля галосных) рдзе́нне, -я, н.

вы́гаварыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.

1. што. Вымавіць, сказаць.

Гэта слова цяжка в.

2. што. Дамагчыся абяцання чаго-н. (разм.).

В. тыдзень адтэрміноўкі.

3. каму. Прабраць (разм.).

Маці выгаварыла хлапчуку за свавольства.

|| незак. выгаво́рваць, -аю, -аеш, -ае.

вы́ратаваць, -тую, -туеш, -туе; -туй; -таваны; зак., каго-што.

1. Пазбавіць ад чаго-н. (страшнага, небяспечнага і пад.).

В. тапельца.

2. Захаваць у цэласці, зберагчы.

В. рукапіс ад знішчэння.

|| незак. вырато́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. выратава́нне, -я, н.

гармо́нія, -і, ж.

1. Зладжанасць, узаемная адпаведнасць у спалучэнні чаго-н.

Г. гукаў.

Г. святла і ценю.

Г. інтарэсаў.

2. Раздзел тэорыі музыкі, вучэнне аб правільнай пабудове сугучнасцей у кампазіцыі (спец.).

|| прым. гармані́чны, -ая, -ае (у 1 знач.).

брус, -а, мн. брусы́, -о́ў, м.

1. Бервяно, апілаванае або ачасанае з чатырох бакоў.

2. Кавалак чаго-н. чатырохграннай формы.

Б. сала.

3. толькі мн. Гімнастычны снарад у выглядзе дзвюх паралельных перакладзін, замацаваных на стойках.

Практыкаванні на брусах.

абця́ць, абатну́, абатне́ш, абатне́; абатнём, абатняце́, абатну́ць; абатні́; абця́ты; зак.

1. што. Абсячы, абрэзаць канцы чаго-н.

А. сукі дрэва.

2. перан., каго-што. Раптоўна спыніць якое-н. дзеянне.

|| незак. абціна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абціна́нне, -я, н.

абкапа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

Ускапаць зямлю вакол чаго-н.; капа́ючы, абгарнуць, абкідаць што-н. чым-н.

А. фруктовыя дрэвы.

|| незак. абко́пваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абко́пванне, -я, н. і абко́пка, -і, ДМ -пцы, ж.

абты́каць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што (разм.).

1. Натыкаць што-н. вакол чаго-н.

А. градку калочкамі.

2. Утыкаць чым-н. якую-н. паверхню.

А. падушачку іголкамі.

3. Заканапаціць, абканапаціць што-н.

|| незак. абтыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

узлажы́ць, -лажу́, -ло́жыш, -ло́жыць; -ло́жаны; зак.

1. каго-што на што. Палажыць на што-н., паверх чаго-н.; ускласці.

У. бервяно на сані.

2. перан., што на каго-што. Даручыць што-н. каму-н.

У. адказнасць на брыгадзіраў.

умясці́цца, умяшчу́ся, уме́сцішся, уме́сціцца; зак.

1. Змясціцца ўнутры чаго-н., дзе-н.

Кнігі ўмясціліся ў партфель.

Думкі не маглі ў. ў галаве (перан.).

2. Размясціцца на якім-н. месцы.

У. за адным сталом.

|| незак. умяшча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.