углово́й
1. мат., техн. вуглавы́;
углово́е ускоре́ние вуглаво́е паскарэ́нне;
углово́й ра́диус вуглавы́ ра́дыус;
2. (находящийся на углу) рагавы́;
углово́й дом рагавы́ дом;
углово́й магази́н рагавы́ магазі́н;
3. (находящийся в углу) ку́тні, куткавы́;
углова́я ко́мната ку́тні (куткавы́) пако́й;
углово́й стол ку́тні (куткавы́) стол;
4. (имеющий форму угла, согнутый под углом) вуглавы́;
углово́е желе́зо вуглаво́е жале́за;
углово́е соедине́ние вуглаво́е злучэ́нне;
углово́й замо́к плот. вуглавы́ замо́к;
5. спорт. вуглавы́;
углово́й уда́р вуглавы́ ўда́р.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
sloppy
[ˈslɑ:pi]
adj.
1) ве́льмі мо́кры; хлюпо́тны (пра даро́гу), сло́тны (пра надво́р’е)
2) залі́ты, пазаліва́ны, захлю́паны
a sloppy table — пазаліва́ны стол
3) informal неаха́йны; нядба́йны; неакура́тны
to do sloppy work — нядба́йна працава́ць
4) шыро́кі, мешкава́ты, недапасава́ны
sloppy trousers — мешкава́тыя по́рткі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ława
ław|a
ж.
1. лава; услон; парта (у школе);
~a oskarżonych юр. лава падсудных;
~a obrońców юр. месца абароны (у судзе);
~a przysięgłych юр. склад прысяжных;
2. доўгі нізкі стол;
stół-ława — прамавугольны стол, у якім можна рэгуляваць вышыню;
3. вайск. лава; паток;
iść ~ą — ісці лаваю;
na ~ie szkolnej — за школьнай партай; у школе; у школьныя гады
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
навалі́цца, -валю́ся, -ва́лішся, -ва́ліцца; зак.
1. Налегчы сваім цяжарам на што-н.
Н. на стол.
2. перан. Дружна ўзяцца за якую-н. работу; з прагнасцю накінуцца на што-н.
Н. на вучобу.
Хлопцы дружна наваліліся на клёцкі.
3. Напасці, накінуцца на каго-, што-н.
Н. на пазіцыі ворага.
Наваліліся ўсе на аднаго.
4. Падаючы, насыпацца (пра многае; разм.).
Навалілася яблыкаў за ноч.
5. перан. Змарыць (пра сон, спёку і пад.).
Сон наваліўся.
6. перан. Спасцігнуць, нечакана напаткаць.
Хвароба навалілася.
7. перан. Нахлынуць, сабрацца ў вялікай колькасці.
Пад канец тыдня навалілася столькі работы.
8. Накінуцца на каго-н. з лаянкай (разм.).
Ён мог ні за што н. на чалавека.
|| незак. нава́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
pile2 [paɪl] v.
1. збіра́ць, валі́ць (у кучу); запа́сіць, нагрува́шчваць;
The table was piled with books. Стол быў завалены кнігамі.
2. ува́львацца, то́ўпіцца;
We all piled into his car. Мы ўсе набіліся ў яго машыну.
pile on [ˌpaɪlˈɒn] phr. v. перабо́льшваць;
Don’t pile it on. Кіньце хлусіць.
pile up [ˌpaɪlˈʌp] phr. v. нагрува́шчваць; нагрува́шчвацца;
My work is piling up. У мяне прыбаўляецца работы.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
extend
[ɪkˈstend]
1.
v.t.
1) праця́гваць, падава́ць (руку́)
2) падаўжа́ць (адпачы́нак)
to extend a table — рассу́нуць стол
3) павялі́чваць; пашыра́ць (уплы́ў, дзе́йнасьць); разбудо́ўваць (дом)
4) дава́ць
to extend help — дава́ць дапамо́гу, дапамага́ць
2.
v.i.
1) распасьціра́цца; цягну́цца
2) бо́льшаць, павялі́чвацца
3) сяга́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ *Канадры́ста, канодрыста ’кураслеп (анемона) дуброўны, Anemone nemorosa L.’ (лун., Шатал.), стол. конадрысь, драг. коноздрыця ’тс’ (Нар. лекс.). Складанае слова: першая часткада прасл. kotib ’конь’, у паўн.-слав. гаворках яна замяняецца на каза‑ (параўн. гродз. казадрост белы# казарост жоўты): другая — да прасл. drbslb (ад дзеяслова ärtstati, drbščę) ’дызентэрыя’. Параўн. яшчэ ст.-польск. kozia drześć ’казялец, Ranunculus Candidus’ (SP, 5, 38), мар. kozi drisi, польск. kozidrzyst ’анемона’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Макрэц 1 ’мокры лішай на нагах у коней і буйной рагатай жывёлы’ (ТСБМ, ТС, Янк. 2, Мат. Гом.). Да мокры (гл.). Параўн. таксама маклі́цы (гл.). Аб суф. ‑эц гл. Сцяцко (Афікс. наз., 100–102). Сюды ж макры́ца ’тс’ (Крыў., Са сл. Дзіс.).
Макрэц, мокрэц ’гладун, Herniaria glabra L.’ (пін., петрык., стол., Бейл.), ’макрыца Stellaria media’ (ТС). Да мокры (гл.). Матывацыя: расліна расце на нізкіх мокрых месцах.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мала́й, мала́йчык ’бохан хлеба’, стол. ’маленькая булачка’ (Сл. Брэс., ’булачка з вотруб’я для прыгатавання квасу’ (драг., лельч., Вешт.), ’недапечаны хлеб’, ’хлеб з грэцкай мукі’ (Ян.), ’дранікі’ (рэч., браг., Мат. Гом.). Укр. мала́й ’хлеб з кукурузы, гароху ці проса’, ’глёўкі хлеб’, ’проса, Panicum miliaceum’; рус. мала́й ’каша з прасяной мукі’. Запазычана праз укр. мову з рум. mălaiu ’кукуруза’ (< melʼ latu ’чорная прасяная мука’) (Фасмер, 2, 562).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ме́нне 1, ме́ннье, ме́ня ’маёмасць’, ’маёнтак, багацце’ (Яруш., Шат., Дун.-Марц.), ст.-бел. менье, мене ’маёнтак’ (XVI ст.) запазычаны са ст.-польск. mienie ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 78), якое ўзыходзіць да прасл. jьměmьje ’тс’, ’скаціна’ (Копечны, Zákl. zásoba, 141). Шатэрнік (157) выводзіць бел. лексему з польск. мовы.
Менне 2, ме́ньня, мэ́ньне, ймэ́ньне ’імя’ (докш., Янк. Мат., Сл. ПЗБ; стол., Нар. лекс.; Мат. Гом., Клім.). Да іме́нне (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)