Таласа́ ’дробныя хвалі на вадзе, зыб’ (слаўг., Яшкін, Слоўнік), ’дробныя зморшчыш, хвалі на вадзе’ (Ласт.), тало́сіцца ’злёгку хвалявацца, зыбацца (пра ваду)’, таласі́ць ’мігацець, мітусіцца (у вачах)’ (Ласт.). Нягледзечы на наяўнасць у гаворках некаторых міжземнаморскіх тэрмінаў (параўн. трымуктан, гл.), наўрад ці звязана з балканскім тэрмінам, параўн. макед. талас ’хваля, вал’, серб.-харв. та̏лас ’вал’, што ўзыходзіць да грэч. θάλασσα ’мора’ праз тур. talaz/talas/tales ’хваля, вал’, параўн. таксама харв. talàsati ’пералівацца (пра ваду, збожжа на полі)’, гл. Скок, 3, 438; Зайкоўскі, Слов. етим., 183; спец. пра грэчаскае слова гл. Ньюман, Arctos (Helsinki), 14, 51–78. Хутчэй звязана з наступным словам, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

разгуля́цца сов.

1. в разн. знач. разыгра́ться; разгуля́ться;

дзе́ці ~ля́ліся — де́ти разыгра́лись (разгуля́лись);

мо́ра ~ля́лася — мо́ре разгуля́лось (разыгра́лось);

2. спорт. разыгра́ться;

3. (начать кутить, пьянствовать) разгуля́ться;

4. (о лошади) понести́;

конь ~ля́ўся — ло́шадь понесла́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

calm

[kɑ:m]

1.

adj.

1) ці́хі, спако́йны; заці́шны

a calm evening — ці́хі ве́чар

a calm sea — спако́йнае мо́ра

2) спако́йны, ураўнава́жаны

2.

n.

1) спако́й -ю m., ці́ша f.; заці́шша n.

2) супако́й -ю m., ціхамі́рнасьць f.

3.

v.t.

1) суніма́цца, суці́швацца

2) суці́швацца

The sea calmed — Мо́ра суці́шылася

3) супако́йвацца, цішэ́ць, астыва́ць (ад гне́ву)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

рэгрэ́сія

(лац. regressio = рух назад)

1) адступленне мора з занятай ім раней тэрыторыі, у выніку чаго пашыраецца суша (параўн. трансгрэсія 1);

2) імавернасная залежнасць сярэдняга значэння якой-н. велічыні ад іншай велічыні.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дно (род. дна, мн. дны и до́нья, род. дноў) ср., в разн. знач. дно; (у бочки — ещё) дни́ще;

д. мо́ра — дно мо́ря;

д. бутэ́лькі — дно буты́лки;

◊ на дне — на дне;

да дна — до дна;

ісці́ (пуска́ць) на д. — идти́ (пуска́ть) ко дну;

залато́е д. — золото́е дно;

са дна мо́ра даста́ць — со дна мо́ря доста́ть;

апусці́цца на д. — опусти́ться на дно;

перавярну́цца ўве́рх дном — переверну́ться кве́рху дном;

перавярну́ць усё ўверх дном — переверну́ть всё вверх дном

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АНДРУХО́ВІЧ Сцяпан Адамавіч

(1.1.1909, в. Губіна Уздзенскага р-на Мінскай вобл. — 5.4.1989),

бел. жывапісец. Скончыў Віцебскі маст. тэхнікум (1930). Працаваў у станковым жывапісе. Сярод твораў: «Веснавая сяўба» (1947), «Коні. На лузе» (1953), «Калгасны табун» (1958), лірычныя і індустр. пейзажы «Жыта» (1947), «Мінскае мора» (1954), «Новалукомль» (1966), «Пейзаж з лодкай» (1973), «Перад дажджом» (1975), партрэт Я.Купалы (1979) і інш.

т. 1, с. 357

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АНТЫ́Б

(Antibes),

кліматычны курорт у Францыі. На У ад Канаў, на ўзбярэжжы Міжземнага мора, каля падножжа Прыморскіх Альпаў. Развіваецца з пач. 20 ст. Субтрапічны клімат з гарачым сухім летам і мяккай вільготнай зімой, хваёвыя лясы, пясчаны пляж спрыяльныя для адпачынку і лячэння агульнасаматычных хвароб. Буйны цэнтр маст. керамікі, кветкаводства і міжнар. турызму. Музеі, бат. сад, цэнтр зімовага спорту.

т. 1, с. 394

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БАКІ́НСКІ НАФТАГАЗАНО́СНЫ РАЁН,

размешчаны на Апшэронскім п-ве з прылеглай акваторыяй Каспійскага м., у Азербайджане. Прамысл. распрацоўка з апошняй трэці 19 ст. Да 1951 — 1-е месца ў СССР па здабычы нафты. Больш за 80 радовішчаў нафты і газу, паклады да глыб. 4500 м. Асн. радовішчы «Нафтавыя Камяні», Бахар, Сангачалы-мора, Бібі-Эйбат, Сураханы і інш. Цэнтр — г. Баку.

т. 2, с. 230

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БА́НКА

(галанд. bank),

водмель, утвораная мясц. падняццем марскога ці акіянскага дна. Бываюць наноснага, вулканічнага, тэктанічнага, каралавага паходжання, часам гэта астаткавы рэльеф сушы пры трансгрэсіі мора. Пясчаныя наносныя банкі пад уплывам цячэнняў могуць мяняць свае абрысы і месцазнаходжанне. Многія банкі з’яўляюцца раёнамі рыбнага промыслу (Ньюфаўндлендская банка ў Атлантычным ак., Догер-банка ў Паўночным м.). Небяспечныя для суднаходства.

т. 2, с. 281

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БЕЛАМО́РСКАЯ КУЛЬТУ́РА,

археалагічная культура плямёнаў эпохі неаліту, якія ў 3—2-м тыс. да нашай эры жылі на ўзбярэжжы Дзвінскага і ўсх. часткі Анежскага заліва Белага мора (Расія). Прадстаўлена рэшткамі часовых стойбішчаў. Насельніцтва займалася рыбалоўствам і паляваннем. Характэрны кругладонны посуд з ямкава-грабеньчатым геам. арнаментам. З крэменю выраблялі скрабкі, доўгія трохвугольныя наканечнікі стрэл, фігуркі жывёл і інш. рэчы.

т. 2, с. 388

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)