Тарцыя́рка ’багамольная жанчына, якая дала абяцанне кожны дзень хадзіць у касцёл’ (Скарбы). З польск. tercjarka ’прыналежная да ордэна св. Францыска’, ад tercja ’кананічная гадзіна’ (< лац. tertius ’трэці’, г. зн. ’прыналежны да 3‑й ступені ў ордэне’, гл. Брукнер, 569).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
карчма́, ‑ы́; мн. ко́рчмы (з ліч. 2, 3, 4 карчмы́), ко́рчмаў; ж.
Пітны дом з начлегам у дарэвалюцыйнай Расіі (галоўным чынам на Украіне, у Беларусі і Польшчы). — У хаціне спачатку карчма была, бо непадалёк бальшак праходзіў. І людзі забягалі сюды падсілкавацца на дарогу. Няхай. Дзень у дзень .. спыняліся ў пасадзецкіх корчмах дзесяткі фурманак. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гва́здаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. З сілаю біць, удараць па кім‑, чым‑н. Возьме чалавек кастыль, прыставіць яго да шпалы і — пайшоў гваздаць малатком. Васілёнак. Гудок кожны дзень будзіць Максіма, кліча да працы, туды, у дэпо, дзе палае горан, дзе Максім праз цэлы дзень, закасаўшы рукавы, гваздае молатам па рас[п]аленым іскрыстым жалезе. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
светлавы́, ‑ая, ‑ое.
Які мае адносіны да святла, звязаны са святлом, з прамяністай энергіяй. Светлавыя хвалі. □ Праз шчыліны дрэнна замаскіраваных акон прабівалася святло. Маеўскі кінуў гранату ў адну з гэтых светлавых шчылін. Шамякін. // Які функцыяніруе, дзейнічае пры дапамозе святла. Светлавая рэклама. Светлавы сігнал.
•••
Светлавая стадыя гл. стадыя.
Светлавы год гл. год.
Светлавы дзень гл. дзень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дагэтуль, дасюль, да гэтага, да гэтага часу, па гэты час, па гэты дзень, па сённяшні дзень
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
павышыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Вышыць усё, многае. Павышываць кашулі.
2. і без дап. Вышываць некаторы час. Павышываць цэлы дзень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непазбе́жнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць непазбежнага; немінучасць. [Мяснікоў:] — Сацыялізм з такой жа непазбежнасцю прыйдзе на змену капіталізму, як дзень прыходзіць на змену ночы. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прала́зіць 1, ‑лажу, ‑лазіш, ‑лазіць.
Незак. да пралезці.
прала́зіць 2, ‑лажу, ‑лазіш, ‑лазіць; зак.
Лазіць некаторы час. Пралазіць увесь дзень па гарах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
безупы́нку, прысл.
Тое, што і безупынна. Сеяў нудны дождж, той дождж, які можа ліць безупынку і дзень, і два, і месяц. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
беспрабу́дны, ‑ая, ‑ае.
Моцны, непрабудны (звычайна пра сон). Вёска, натаміўшыся за дзень, спала глыбокім, беспрабудным сном. Сачанка. // перан. Пастаянны, бесперапынны. Беспрабудны п’яніца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)