Verbum

адгалінава́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. гл. адгалінавацца, адгалінаваць.

2. Бакавы адростак, галіна.

Таполя дае шмат адгалінаванняў.

3. Частка дарогі, ракі і пад., якая адыходзіць убок.

А. арашальнага канала.

4. перан. З’ява, што ўяўляе сабой частку чаго-н. асноўнага, галоўнага.

Розныя адгалінаванні сектанцтва.

адкасі́ць, -кашу́, -ко́сіш, -ко́сіць; -ко́шаны; зак., што.

1. Скасіць невялікую частку чаго-н. (ад краю).

А. траву ад дарогі.

2. Пакасіць пэўны час; скончыць касьбу.

Ён тры дні адкасіў.

3. Адпрацаваць на касьбе ўзамен за што-н.

А. за доўг.

|| незак. адко́шваць, -аю, -аеш, -ае.

адключы́цца, -ключу́ся, -клю́чышся, -клю́чыцца; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Перастаць дзейнічаць у выніку раз’яднання з агульнай сістэмай.

Прыбор адключыўся аўтаматычна.

2. перан. Адарвацца ад каго-, чаго-н., пакінуць ранейшы занятак, супакоіцца.

А. ад бурнага жыцця.

|| незак. адключа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

абало́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. Покрыва ў выглядзе шкарлупіны, скуркі (у пладах), верхні слой чаго-н., покрыўная тканка.

А. зерня.

А. арэха.

2. перан. Форма вонкавага выяўлення якога-н. унутранага зместу.

○

Радужная а. Слізістая а.

|| прым. абало́нкавы, -ая, -ае.

круго́м, прысл. і прыназ.

1. прысл. 3 усіх бакоў.

К. лес.

К. людзі.

2. прысл. Робячы кругавы рух.

Абляцець к.

Павярнуцца к.

3. прысл. Поўнасцю.

К. вінавата.

4. прыназ. з Р. Вакол каго-, чаго-н.

К. хаты растуць кветкі.

К. лесу поле.

Абысці к. стала.

лу́жына, -ы, мн. -ы, -жын, ж.

1. Невялікая ўпадзіна, напоўненая вадой.

Лужыны на дарогах.

2. Разлітая на паверхні чаго-н. вадкасць.

Л. на падлозе.

◊

Сесці ў лужыну (разм.) — пацярпець няўдачу; апынуцца ў няёмкім становішчы.

|| памянш. лу́жынка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

ма́ксімум, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Найбольшая велічыня, колькасць чаго-н.; проціл. мінімум.

М. намаганняў.

2. у знач. прысл. Самае большае, не больш як.

Каштуе м. пяцьдзясят рублёў.

3. у знач. прым., нязм. Тое, што і максімальны (ужыв. пасля азначаемага слова).

Праграма-м.

па́льма, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

Паўднёвае вечназялёнае дрэва з прамым негалінастым ствалом і кронай з перыстых або веерападобных лістоў.

Какосавая п.

Фінікавая п.

◊

Пальма першынства — першае месца ў дасягненні чаго-н., перавага ў чым-н. [ад звычаю ў Старажытнай Грэцыі ўзнагароджваць пераможцу ў спаборніцтвах пальмавай галінкай або вянком].

|| прым. па́льмавы, -ая, -ае.

Пальмавая галіна.

Пальмавы алей.

па́мятны, -ая, -ае.

1. Які захаваўся ў памяці; незабыўны.

Памятная падзея.

2. Які служыць для заметак, даведак, для захавання чаго-н. у памяці.

Памятная кніжка.

3. Які служыць для напаміну пра каго-, што-н., які зроблены як памяць пра што-н.

П. падарунак.

П. медаль.

паску́бці, -бу́, -бе́ш, -бе́; -бём, -бяце́, -бу́ць; -ку́б, -ку́бла; -бі́; -ку́блены; зак.

1. што і чаго. Правесці некаторы час, скубучы што-н.

П. лебяды.

2. што. Тое, што і выскубці.

П. пер’е.

3. перан., каго-што. Нанесці ўрон, шкоду.

Ні за што паскублі чалавека.