Verbum

апячы́, апяку́, апячэ́ш, апячэ́; апячо́м, апечаце́, апяку́ць; апёк, апякла́, -ло́; апячы́; апе́чаны; зак., каго-што.

1. Агнём або чым-н. гарачым, едкім, пякучым і інш. пашкодзіць скуру; абпаліць, прычыніць боль.

А. руку.

А. крапівой ногі.

2. перан. Уразіць, усхваляваць.

Рэзкае слова апякло сэрца.

|| незак. апяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

абнаві́ць, -наўлю́, -но́віш, -но́віць; -но́ўлены; зак.

1. што. Замяніць устарэлае (або папоўніць) чым-н. новым.

А. рэпертуар.

2. каго-што. Надаць чаму-н. новы выгляд, паднавіць.

А. мэблю.

3. што. Упершыню ўжыць, выкарыстаць новую рэч (разм.).

А. набытае паліто.

|| незак. абнаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. абнаўле́нне, -я, н.

абаткну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., што.

1. Заткнуць чым-н. дзіркі, шчыліны і пад.

А. пазы мохам.

А. і засмаліць лодку.

2. Абгарадзіць што-н., абсадзіць што-н., наўтыкаўшы галінак або палак, абкружыць чым-н. уваткнутым.

А. галінкамі градку.

|| незак. абтыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

катле́та, -ы, ДМ -ле́це, мн. -ы, -ле́т, ж.

Засмажаны кусок мяса з рабрынкай (адбіўная катлета) або кулінарны выраб авальнай ці круглай формы з рыбнага, мяснога фаршу, кашы і г.д.

Катлеты з цяляціны.

Рыбныя катлеты.

|| памянш. катле́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

|| прым. катле́тны, -ая, -ае.

ківа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. Рытмічна хістацца з боку ў бок або зверху ўніз.

Галінкі ківаюцца на ветры.

2. Ісці з цяжкасцю, хістаючыся (ад стомы, хваробы і пад.).

Ледзь ківаецца стары дзядок.

|| аднакр. кіўну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся (да 1 знач.).

|| наз. ківа́нне, -я, н.

кіру́нак, -нку, мн. -нкі, -нкаў, м.

1. Узяты напрамак куды-н.

Эшалон узяў к. на ўсход.

2. перан., чаго або які. Шлях развіцця, накіраванасць якога-н. дзеяння, з’явы і пад.

К. ваеннай палітыкі.

Гаворка ішла ў розных кірунках.

3. Грамадская, навуковая, літаратурная і пад. плынь; групоўка, школа.

Літаратурныя кірункі.

ко́рпацца, -аюся, -аешся, -аецца і карпа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак. (разм.).

1. Капацца ў чым-н., перабіраючы, шукаючы што-н.

К. ў пяску.

К. ў паперах.

2. перан. Рабіць што-н. марудна, не спяшаючыся або няўмела.

К. ля стагоў сена.

|| наз. ко́рпанне, -я, н. і карпа́нне, -я, н.

латарэ́я, -і, мн. -і, -рэ́й, ж.

Арганізаваная азартная гульня, падчас правядзення якой частка ўнесеных удзельнікамі (пакупнікамі) сродкаў ідзе арганізатарам, а размеркаванне выгод (рэчаў, грашовых сум і інш.) і страт залежыць ад выпадковага выцягвання таго ці іншага білета або нумара (жэрабя).

Грашова-рэчавая л.

|| прым. латарэ́йны, -ая, -ае.

Л. білет.

перакулі́ць, -улю́, -у́ліш, -у́ліць; -у́лены; зак. (разм.).

1. каго-што. Перавярнуць уверх дном, нізам або паваліць набок, на спіну.

П. човен.

2. каго-што цераз каго-што. Нагнуўшы, перакінуць цераз каго-, што-н.

П. цераз борт.

3. што. Выпіць да дна.

П. чарку.

|| незак. пераку́льваць, -аю, -аеш, -ае.

перама́заць, -ма́жу, -ма́жаш, -ма́жа; -ма́ж; -ма́заны; зак.

1. каго-што. Зрабіць брудным, запэцкаць.

П. рукі чарнілам.

2. што. Замазаць, намазаць зноў або ўсё, многае.

П. аконныя рамы.

П. усе падшыпнікі салідолам.

|| незак. перама́зваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. перама́званне, -я, н. і перама́зка, -і, -зцы, ж. (да 2 знач.).