Verbum

жа́ліцца, -люся, -лішся, -ліцца; жа́лься; незак.

1. на каго-што або са злуч. «што». Выказваць жальбу, нездаволенасць; бедаваць.

Ж. на боль у грудзях.

2. на каго (што). Скардзіцца, наракаць на каго-н.; падаваць скаргу.

Ж. на суседа.

|| зак. пажа́ліцца, -люся, -лішся, -ліцца.

падгавары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., каго (што).

Падвучыць зрабіць што-н., падбухторыць на што-н.

Яго падгаварылі на гэты ўчынак.

|| незак. падгаво́рваць, -аю, -аеш, -ае і падгава́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. падгаво́р, -у, м., падгаво́рванне, -я, н. і падгава́рванне, -я, н.

падкало́ць¹, -калю́, -ко́леш, -ко́ле; -калі́; -ко́латы; зак.

1. што. Закалоўшы ці прыкалоўшы, прымацаваць.

П. дакументы.

2. перан., каго (што). Сказаць што-н. з’едлівае, непрыемнае (разм.).

П. суседа.

|| незак. падко́лваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. падко́лка, -і, ДМ -лцы, ж. і падко́лванне, -я, н.

пазамуро́ўваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. што. Закласці муроўкай усё, многае.

П. праёмы ў сценах.

2. каго-што. Змясціць усё, многае або ўсіх, многіх у памяшканні, тайніку, наглуха закладзеным муроўкай.

3. перан., што. Пакрыць снегам, лёдам усё, многае (разм.).

Мароз пазамуроўваў рэкі.

накі́нуць, -ну, -неш, -не; -кінь; -нуты; зак., што.

1. Кінуўшы наверх, прыкрыць, накрыць каго-, што-н.

Н. на плечы хустку.

2. Тое, што і набавіць (разм.).

Н. некалькі тысяч.

|| незак. накіда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і накі́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| прым. накідны́, -а́я, -о́е.

распаўсю́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак., што.

1. Пашырыць сферу дзеяння на каго-, што-н.

Р. інавацыйны вопыт.

2. Зрабіць што-н. вядомым, даступным многім.

Р. вучэнне.

3. Раздаць, прадаць многім.

Р. латарэйныя білеты.

|| незак. распаўсю́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. распаўсю́джванне, -я, н.

сашмаргну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -шмо́ргнуты; зак., што.

1. Шмаргнуўшы, сарваць што-н. або абарваць з паверхні.

С. колькі каласоў ячменю.

2. Шмаргануўшы, злучыць, сцягнуць што-н.

С. замок у куртцы.

С. матузамі капшук.

|| незак. сашмо́ргваць, -аю, -аеш, -ае.

прыме́ціць і прыкме́ціць, -е́чу, -е́ціш, -е́ціць; -е́чаны; зак., каго-што і са злуч. «што».

Заўважыць, звярнуць увагу на каго-, што-н.

Гэту птушку цяжка п. сярод пасохлай травы.

Я гэтага чалавека даўно прымеціў.

|| незак. прымяча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прыкмяча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

зазна́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.

1. што. Паставіць знак, памеціць пэўным чынам.

З. патрэбнае месца ў лесе.

2. без дап. або са злуч. «што». Сказаць што-н., уставіць у размову. «Сёння будзе добрае надвор’е», — зазначыў сусед.

|| незак. зазнача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

закава́ць, -кую́, -куе́ш, -куе́; -куём, -куяце́, -кую́ць; -ку́й; -кава́ны; зак.

1. каго (што). Надзець на каго-н. кайданы.

З. злачынца.

2. перан., што. Замарозіць, пакрыць лёдам.

Мароз закаваў раку.

3. каго (што). Падбіваючы падкову, пашкодзіць нагу каню.

|| незак. зако́ўваць, -аю, -аеш, -ае.