Verbum

правінцыя́льны, -ая, -ае.

1. гл. правінцыя.

2. перан. Адсталы, абмежаваны ў поглядах, наіўны.

Правінцыяльныя норавы.

|| наз. правінцыя́льнасць, -і, ж.

про́цьма, -ы, ж.

1. Бездань, прорва (у 1 знач.; уст.).

2. перан., каго-чаго. Вялікае мноства, безліч.

П. народу.

растармасі́ць, -машу́, -мо́сіш, -мо́сіць; -мо́шаны; зак., каго (што) (разм.).

1. Тармосячы, разбудзіць, раскатурхаць.

2. перан. Прымусіць дзейнічаць, разварушыць, расшавяліць.

саме́ц, -мца́, мн. -мцы́, -мцо́ў, м.

1. Асобіна жывёлы мужчынскага полу.

2. перан. Пра празмерна падкага да жанчын мужчыну.

сто́ік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Паслядоўнік стаіцызму.

2. перан. Той, хто стаічна пераносіць усе жыццёвыя выпрабаванні, цяжкасці.

узлёт, -у, М -лёце, мн. -ы, -аў, м.

1. гл. узляцець.

2. перан., чаго. Уздым, натхненне (высок.).

У. сіл.

чараўні́ца, -ы, мн. -ы, -ні́ц, ж.

1. гл. чараўнік.

2. перан. Пра вельмі прыгожую жанчыну.

|| прым. чараўні́цкі, -ая, -ае.

шрам, -а, мн. -ы, -аў, м.

След на скуры ад раны.

Глыбокі ш. на твары.

Шрам на дрэве (перан.).

шыро́кі, -ая, -ае.

1. Вялікі ў папярочніку.

Шырокая вуліца.

Шырока (прысл.) раскрыць вочы (таксама перан.: здзівіцца).

2. Пра адзенне: прасторны.

Куртка шырокая ў плячах.

3. Які займае сабой вялікую прастору, мае вялікую працягласць.

Шырокія стэпы.

Наступаць шырокім фронтам.

4. Размашысты, свабодны.

Ш. крок.

Ш. жэст (перан.: пра высакародны ўчынак са знешняга боку).

5. перан. Вялікі па колькасці, ступені, ахопу, размаху і пад., масавы.

Шырокая сетка школ.

Шырокія паўнамоцтвы.

Тавары шырокага ўжытку.

6. перан. Вялікі, неабмежаваны, разнастайны на выбар.

Шырокая начытанасць.

Шырокая праграма навуковых даследаванняў.

У шырокім сэнсе слова (у самым агульным разуменні).

7. перан. Не абмежаваны ў праяўленні, выяўленні чаго-н., з размахам.

◊

Жыць на шырокую нагу — багата, раскошна.

Шырокая натура — пра шчодрага, адкрытага, таварыскага чалавека.

|| наз. шырыня́, -і, ж. (да 3—7 знач.) і шыро́касць, -і, ж. (да 7 знач.).