шы́канне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. шыкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. [Карэнчык] нават намерыўся нешта сказаць, але з губ сарвалася адно толькі шыканне. Колас. Гоман, што прабіваўся там-сям, адразу апаў, але ў суседнім пакоі хтосьці гаманіў. На яго кінуліся нецярплівае шыканне, галасы. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
more1 [mɔ:] adj. (выш. ст. ад many, much) больш, бо́лей;
a little/a bit more крыху́ больш;
much/far more шмат больш;
one day more/one more day яшчэ́ адзі́н дзень;
We stayed there two more days. Мы засталіся там яшчэ на 2 дні.
♦
more and more усё больш;
More and more people are using the Internet. Усё больш людзей карыстаюцца інтэрнэтам.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ought [ɔ:t] modal v.
1. : выражае неабходнасць, маральны абавязак;
She ought to come. Яна павінна прыйсці;
Such things ought not to be allowed in our society. Такія з’явы недапушчальныя ў нашым грамадстве.
2. : з перфектным інфінітывам выражае шкадаванне, папрок;
You ought to have agreed. Вам трэба было згадзіцца.
3. : выражае меркаванне, дапушчэнне;
They ought to be there by now. Зараз яны, верагодна, ужо там.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Fortuna quo se, eodem et inclinat favor
Дзе шчасце, там і поспех.
Где счастье, там и успех.
бел. Шчасліваму шчасце. Са шчасцем добра і ў грыбы пайсці.
рус. Счастливому по грибы ходить. Со счастьем на клад на бредёшь, без счастья и гриба не найдёшь. Кому есть талан, тот будет атаман. Кому поживётся, у того петух несётся.
фр. Avoir un bonheur insolent (Неслыханно везти). Bien danse à qui la fortune chante (Хорошо танцует тот, кому счастье поёт).
англ. He dances well to whom fortune pipes (Хорошо танцует тот, кому аккомпанирует счастье).
нем. Wer’s Glück hat, dem fliegen die Enten gebraten ins Maul (Кто счастлив, тому в рот летят жареные утки). Wer’s Glück hat, dem legt der Hahn Eier (Кто счастлив, тому петух несёт яйца).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
До́йлід ’цясляр’, ’дойлід’ (БРС). Ст.-бел. дойлидъ, дойлида (з XV ст., гл. Булыка, Запазыч., 99). Запазычанне з літ. dailìdė ’тс’ (аб гэтай групе слоў у літ. мове гл. у Фрэнкеля, 1, 79–80). Фрэнкель, там жа (з літ-рай). Гл. яшчэ Кіпарскі, Лекс. балтызмы, 14; Аткупшчыкоў, там жа, 33. Вытворныя: до́йлідны, до́йлідства (БРС) (аб гэтых вытворных некаторыя меркаванні ў Аткупшчыкова, Лекс. балтызмы, 33); у ст.-бел. мове дойлидовая, дойлидовъ, дойлидский (гл. Булыка, там жа, 99).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пу́рын (pùryn) ’малочніца, хвароба немаўлят (soer)’ (слонім., Машынскі, Atlas), іншыя назвы хутчэй за ўсё ўзніклі пад уплывам народнай этымалогіі: kuryny (баран., там жа), kurynny mołočaj (івац., там жа), параўн. польск. дыял. prym, prymka ’тс’. Няясна, магчыма, звязана з літ. pùrinti ’рабіць рыхлым’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Рэ́жаць, рэ́жэць ’пясчанае поле’ (ЛА, 2). Няма пэўнасці, што слушна вызначана семантыка: жоўты пясок, што там будэ, ек там самэй рэжэць. Адзінкавая фіксацыя, усе астатнія назвы тым ці іншым чынам звязаныя з лексемай пясок. Можна дапусціць уплыў рэжа ’дзёран; дзірван’ (гл. рэж).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сува́лка ’пырнік, карэнне пырніку’ (Сцяшк. Сл.; мядз., глыб., Сл. ПЗБ), су́валка ’тс’ (ЛА, 1), су́волока ’тс’ (там жа) з адаптацыяй да поўнагалосся. Паводле Сл. ПЗБ (там жа), з літ. sùvalka ’тс’, што ў сувязі з папярэднім словам (гл.) падаецца сумніўным. Параўн. сувалак, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кле́нска ’паражэнне’ (Сл. паўн.-зах.). Запазычанне з польск. klęska (там жа, 474).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прайма́цца ’перажываць’ (шчуч., Сл. ПЗБ). З польск. przejmować się ’тс’ (там жа).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)