АЛЕМАНІ́СТЫ,
пашыраная назва членаў франц. Рабочай сацыял-рэв. партыі (ад прозвішча іх лідэра Ж.Алемана). Утварылася ў 1890 у выніку расколу партыі пасібілістаў. Алеманісты адвяргалі ідэю дыктатуры пралетарыяту, эканам. барацьбу ставілі вышэй за паліт., выступалі супраць гедыстаў. У 1905 увайшлі ў аб’яднаную сацыяліст. партыю.
т. 1, с. 244
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
maść
ж.
1. мазь;
maść cynkowa — цынкавая мазь;
maść na bóle stawów — мазь ад (супраць) боляў у суставах;
2. масць (жывёл, картаў)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
wbrew
(
czemu) насуперак,
супраць, супроць; нягледзячы (
на што), не зважаючы (
на што);
wbrew oczekiwaniom — насуперак спадзяванням;
wbrew mojej woli — насуперак майму жаданню
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
анахрані́зм
(гр. anachronismos, ад ana- = назад, супраць + chronos = час)
1) парушэнне храналагічнай дакладнасці, якое прыводзіць да неапраўданага ўнясення ў апісанне якой-н. эпохі рыс, характэрных для іншага часу;
2) устарэлы погляд, падыход, звычай; перажытак мінулага.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
пацыфі́зм
(ад лац. pacificus = прымірэнчы)
антываенны рух, прыхільнікі якога выступаюць супраць усякіх войнаў незалежна ад іх характару і мэты і настойваюць на неабходнасці мірнага вырашэння канфліктаў паміж краінамі і народамі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фро́нда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
1. Буржуазна-дваранскі рух супраць абсалютызму ў Францыі сярэдзіны 17 ст. // Наогул якая‑н. апазіцыя, што супрацьпастаўляе каму‑, чаму‑н. свае погляды, сваю палітыку і пад. Нездарма ў яго [Галоўнага] часта бывалі вострыя сутычкі з Адамам Стронгам і яго падапечнай літаратурнай фрондай. Паслядовіч.
2. перан. Кніжн. Незадаволенасць кім‑, чым‑н.; франдзёрства. Прычыны ж гэтай фронды і ўсяго Косцевага няправільнага жыцця аўтар бачыць у пласцінках джазавай музыкі, у залішнім ужыванні рому. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
jab1 [dʒæb] n.
1. штуршо́к, уда́р (асабліва чым-н. вострым);
He gave me a jab in the ribs. Ён штурхнуў мяне локцем у бок.
2. med., infml уко́л; прышчэ́пка;
a cholera jab прышчэ́пка су́праць хале́ры
3. каро́ткі прамы́ ўда́р па ко́рпусе (у боксе)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
mind2 [maɪnd] v.
1. звярта́ць ува́гу, зважа́ць;
don’t mind me не звярта́йце на мяне́ ўва́гі;
mind the steps! асцяро́жна, прысту́пкі!
2. : Do you mind if I open the window? Вы не будзеце супраць, калі я адчыню акно?
♦
never mind нічо́га; не турбу́йцеся
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Аканава́ць ’абяцаць, намеціць (= мець намер)’ (Касп.), магчыма, праславянскі архаізм. Тады да прасл. kaniti: серб.-харв. ка́нити ’мець намер’, балг. каня, макед. кани ’тс’. Параўн. яшчэ балг. каня ’запрашаць, прапанаваць’ макед. кани ’тс’ (Мартынаў, SlW, 62). Бернекер (1, 561) супастаўляе з лац. cōnor ’мець намер, намагацца’. Супраць Вальдэ-Гофман, 1, 262. Параўн. таксама Покарны, 564. Скок (2, 34) звязвае з прасл. konati, konъ (гл. канец). Неверагодна. Гл. канькаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
БАСКА́К
(цюрк.),
у сярэднія вякі прадстаўнік мангольскага хана, які кіраваў захопленай тэрыторыяй і меў шырокія паўнамоцтвы. На Русі з’явіліся ў сярэдзіне 13 ст., збіралі даніну, вялі ўлік насельніцтва, кантралявалі дзейнасць мясц. улады. Баскакі мелі ваен. атрады, якія душылі выступленні заваяванага насельніцтва супраць мангола-татарскага панавання.
т. 2, с. 340
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)