шу́ ба , ‑ы, ж.
1. Зімовае верхняе адзенне на падкладцы з футра. [Клопікаў:] — Хапіліся сталовага серабра — а таго след прастыў, не дашукаліся і прадвадзіцельскай шубы... Лынькоў .
2. Поўсцевае покрыва некаторых жывёл. А як сонца зірне, Я [вавёрка] скачу па сасне. Цёпла ў шубе маёй І суровай зімой. Журба .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Зірк ’погляд’, зірк! зір! выклічнік (ЭШ , рук.). Рус. дыял. зырк дзеяслоўны выклічнік ’глянь’, укр. зірк! , зирк! ’тс’, польск. zerk ’погляд’. Параўн. макед. ѕирканье ’падглядванне ў адтуліну’. Параўн. ст.-рус. зеркало , зеркило (XVI–XVII стст.), ст.-слав. зръцало прасл. ’кораня zьr‑ (гл. зрок , зрэнкі ) у ступені zir‑ з суфіксам ‑kъ ці без яго. Таго ж кораня зара (гл.). І.‑е. *gʼher‑ ’свяціць (прамяніцца), блішчаць’: літ. žėrė́ ti ’блішчаць’, англ. gray ’шэры’, ст.-ірл. grían ’сонца ’. Покарны , 1, 441–442, Траўтман , 336 Фасмер , 2, 105–106; Шанскі 2, З, 110–111.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мярэкаць 1 Уласт ). Укр. закарп. мереконіти ’здавацца’, ’мроіцца’, рус. мерекать : тамб. ’марыць, задумвацца’, уладз. ’вельмі мала ведаць’, пск. , цвяр. ’здавацца, мроіцца’, ’вярзціся, блюзніцца’, мерек ’злы дух, страшыдла’, меречить ’задумваць благое’. Роднасныя — рус. меркнуть , бел. змяркацца , змрок (гл.), літ. merkti ’міргаць’, гоц. maurgins ’ранак’, ст.- в.-ням. morgan ’тс’, ст.-інд. markäh ’зацменне сонца ’ (Фасмер , 2, 602 і 605; ЕСУМ , 3, 440).⇉'
◎ Мярэкаць 2 Растарг. ), рус. сіб. мерековать ’кеміць, разбірацца’, уладз. ’доўга думаць’, ’прыкідваць, меркаваць’. З меркаваць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
dip 2 [dɪp] v.
1. апуска́ цца (у вадкасць ); акуна́ ць, мачы́ ць;
dip one’s pen in ink абма́ кваць пяро́ ў чарні́ ла
2. апуска́ цца, акуна́ цца;
The sun dipped below the horizon. Сонца схавалася за гарызонтам.
3. : dip into a book загля́ дваць у кні́ гу
♦
dip into one’s purse/pocket infml ы́ рыць гро́ шы; раскашэ́ львацца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
á ufsteigen
* vi (s)
1) падыма́ цца, зала́ зіць
ein Gedá nke stieg in mir auf — у мяне́ зарадзі́ лася ду́ мка
2) узлята́ ць (пра самалёт )
3) атрыма́ ць павышэ́ нне
4) усхо́ дзіць (пра сонца )
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
halo
[ˈheɪloʊ]
n. , pl. -los, -loes
1) гало́ n. , indecl. у́ чы круг вако́ л со́ нца , ме́ сяца)
2) арэо́ л -у m. а́ вы, прыгажо́ сьці)
3) арэо́ л -а m. m. о́ х сьвяты́ х)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
glint
[glɪnt]
1.
v.i.
1) сьвяці́ цца (пра со́ нца ) ; блі́ снуць; зіхаце́ ць; ясьне́ ць
2) ху́ тка прано́ сіцца, ху́ тка ру́ хацца
2.
n.
1) блеск, бляск -у m. m. а́ х)
2) я́ снасьць f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Omnes homines aequales sunt
Усе людзі аднолькавыя.
Все люди одинаковы.
бел. Сонца свеціць усім роўна.
рус.
фр.
англ.
нем.
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
зацямні́ ць сов.
1. (закрыть, загородить от света ) заслони́ ть, затемни́ ть, затми́ ть;
хма́ ры ~ні́ лі со́ нца — ту́ чи заслони́ ли (затемни́ ли) со́ лнце;
2. (замаскировать свет ) затемни́ ть;
з. го́ рад — затемни́ ть го́ род;
3. перен. рассудок и т.п. ) затемни́ ть, помрачи́ ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
я́ снанареч. в разн. знач. я́ сно;
я. све́ ціць со́ нца — я́ сно све́ тит со́ лнце;
мне ўсё я. — мне всё я́ сно;
◊ ко́ ратка і я. о́ ротко и я́ сно;
я. як бо́ жы дзень я́ сно как бо́ жий день
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)