Verbum

раздаі́ць, -даю́, -до́іш, -до́іць; -до́ены; зак., каго-што.

Дабіцца павелічэння надою (ад малочнай жывёлы).

|| незак. раздо́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. раздо́й, -ю, м. і раздо́йванне, -я, н.

растру́шчыць, -шчу, -шчыш, -шчыць; -шчаны; зак., каго-што (разм.).

Ударыўшы, націснуўшы чым-н., раздрабіць.

Р. шкло.

Р. косць.

|| незак. растру́шчваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. растру́шчванне, -я, н.

ста́ўленік, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто атрымаў пасаду з дапамогай каго-н., па чыёй-н. пратэкцыі.

С. папярэдняга кіраўніцтва.

|| ж. ста́ўленіца, -ы, мн. -ы, -ніц.

стро́іць², стро́ю, стро́іш, стро́іць; стро́ены; строй; незак., каго-што.

Ставіць у строй (у 1 знач.); шыхаваць, шыхтаваць.

|| зак. пастро́іць, -стро́ю, -стро́іш, -стро́іць; -стро́ены.

|| наз. пастрае́нне, -я, н.

таўха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каго-што (разм.).

Штурхаць кароткім, рэзкім рухам.

Т. падлокаць.

|| зак. таўхану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.

|| наз. таўха́нне,-я, н.

увапхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што (разм.).

Тое, што і упхнуць.

|| незак. упіха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і упі́хваць, -аю, -аеш, -ае.

бра́цца, бяру́ся, бярэ́шся, бярэ́цца; бяро́мся, бераце́ся, бяру́цца; бяры́ся; незак.

1. за каго-што. Хапацца рукамі за які-н. прадмет або за каго-н.

Б. за рукі.

2. за што. Пачынаць работу, якую-н. дзейнасць прыладай працы, зброяй.

Б. за граблі.

3. за што. Прыступаць да якой-н. справы, распачынаць дзейнасць.

Б. за вучобу.

4. за каго-што. Прымаць меры ўздзеяння ў адносінах да каго-, чаго-н. (разм.).

Б. за парушальнікаў працоўнай дысцыпліны.

Б. за дысцыпліну.

5. з інф. Прымаць на сябе абавязацельствы выканаць што-н.

Б. адрамантаваць жняярку.

6. Пачынацца, наставаць (пра з’явы прыроды).

Бярэцца на мароз.

7. Лавіцца на вуду, спінінг (пра рыбу).

Шчупак на хлеб не бярэцца.

8. Ліпнуць, прыставаць да каго-, чаго-н.

Гразь бярэцца за боты.

9. Расці, набірацца сілы (разм.).

Нядаўна палолі, а пустазелле зноў бярэцца.

◊

Брацца за гуж (разм.) — пачынаць якую-н. сур’ёзную справу.

Брацца за розум (разм.) — рабіцца разважлівым, станавіцца на правільны шлях.

Брацца ў рожкі (разм.) — выяўляючы сваю самастойнасць, задзірацца, спрачацца.

|| зак. узя́цца, вазьму́ся, во́зьмешся, во́зьмецца; во́зьмемся, во́зьмецеся, во́зьмуцца; узя́ўся, узяла́ся, -ло́ся, -лі́ся; вазьмі́ся.