Ахло́пак ’ахапак сена’ (полац., Крывіцкі, вусн. паведамл., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), ахлопкі ’камякі’ (пра снег, КСП). Ад хлоп ’шматок, бясформенны кавалак’, гл. таксама ахлапак; да фанетыкі параўн. ахапак і ахопак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бастыён. Рус. бастио́н, укр. бастіо́н. Запазычанне, мабыць, з франц. bastion ’тс’ (ёсць версія і пра ням. пасрэдніцтва). Шанскі, 1, Б, 54; Фасмер, 1, 132; Рудніцкі, 86. Гл. яшчэ Клюге, 55.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вархо́ліцца ’патрохі сварыцца’ (КЭС, лаг.). Запазычанне з польск. warcholić się ’тс’ (да warchoł > бел. ва́рхал; гл. таксама Брукнер, 601–602). Наўрад ці можна думаць пра беларускае ўтварэнне ад ва́рхал (< польск.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прасмулы́жыцца ’працерціся аж да зямлі (пра зімовую дарогу)’ (Касп.). Параўн. смурыжыць ’церці’ (Бяльк.), рус. цвяр. смурыгаць ’тс’. Апошняе лічыцца пазнейшым ітэратыўным утварэннем ад сморгать (Фасмер, 3, 693). Гл. сморгаць, шморгаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прасёлак ’грунтавая дарога паміж невялікімі населенымі пунктамі’ (ТСБМ). Рус. прасёлак ’тс’. Конфікснае ўтварэнне пра- і ‑ак ад сяло (гл.). Першапачаткова ’дарога паміж двума сёламі, праз сяло’ (гл. Фасмер, 3, 377).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Прасі́так ’сіта’ (Інстр. 1, Шат.). Конфікснае (пра- + -ак) утварэнне ад сіта] параўн. рус. подсгтюк ’сіта невялікіх памераў’. Сюды ж прасіціціцца ’прадрацца’ (аб лакцях у вопратцы) (Касп.), просічаны ’працёрты, сытаваты’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыкадо́ліцца ’прыладзіцца’ (Касп.). Прэфіксальнае ўтварэнне ад незафіксаванага *кадо́ліць/кадо́ліцца, параўн. рус. арханг. кодо́лить ’прывязваць каня на пашы’, якія ад кадо́л/кадо́ла ’вяроўка (рознага прызначэння)’ (гл.), што, магчыма, сведчыць пра запазычанне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пухна́ч ’тоўсты, пульхны чалавек’, ’мякіннік, хто харчуецца пушным хлебам’ (Нас.), пухнацік ’пра поўнага, пухлага, пушыстага’ (слонім., Роднае слова, 2001, 5, 89). Да пухнуць ’таўсцець, надувацца’, магчыма, ад пу́хны ’пышны’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тах — абазначэнне адрывістага гуку (ТСБМ), ’пра ўдар, выстрал’ (мсцісл., Нар. лекс.), тах‑тах — абазначэнне рытмічных удараў цэпам (ашм., Сл. ПЗБ), параўн. ’цок-цок’ — абазначэнне ўдараў падкоў (швянч., Сл. ПЗБ). Гукаперайманне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
full2 [fʊl] adj.
1. по́ўны; перапо́ўнены;
The bus was full (up). Аўтобус быў перапоўнены.
2. падрабя́зны;
a full report падрабя́знае паведамле́нне
3. сы́ты;
I can’t eat any more, I’m full up. Я не магу больш есці, я сыты.
4. шыро́кі (пра адзенне);
a full skirt шыро́кая спадні́ца
5. гла́дкі, по́ўны, паўнаце́лы; кру́глы (пра цела);
a full face кру́глы твар;
a full figure по́ўная фігу́ра
6. бага́ты, мо́цны (пра колер, смак, пах);
at full speed на по́ўнай ху́ткасці;
in full swing по́ўным хо́дам, у разга́ры;
The party was in full swing when I came. Калі я прыйшоў, вечарынка была ў разгары.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)