fésseln
vt
1) зако́ўваць у кайданы́
2) спу́тваць, прывя́зваць
3) прыця́гваць (позірк)
4) захо́пліваць (пра кнігу)
durch séine Réize ~ — захапля́ць сваёй прыгажо́сцю
die Kránkheit fésselte ihn ans Bett — хваро́ба прыкава́ла яго́ да ло́жка
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Рамату́с ’хвароба рэўматызм’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Станк.), таксама рама́тыз, раматызма, рамаці́зма, рамаці́зна (Сл. ПЗБ), рамаці́знасць (Юрч.), ромаці́з (ТС), сюды ж рамаці́жнік ’лекавая трава для лячэння раматусу’ (Юрч.), рамаці́знік ’хворы на раматус’ (Юрч.). Асвоенае ў народнай мове запазычанне з лац. rheumatismus, магчыма, праз ням. Reumatismus. Першасна з грэч. ρενματισμός ’струмень, цячэнне’, бо старажытныя грэкі ўяўлялі сабе, што ўзбуджальнік хваробы расцякаецца па целе. Відавочна, з’яўляецца народнай адаптацыяй замежнай словаформы, што абумовіла варыятыўнасць гучання; паводле Фасмера (3, 455) рус. рамати́с пад уплывам народнай этымалогіі (рама ’плячо’ і тискать ’ціснуць’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
advanced
[ədˈvænst]
adj.
1) пярэ́дні
an advanced patrol — пярэ́дні патру́ль
2) перадавы́
advanced political ideas — перадавы́я паліты́чныя ідэ́і
3) найнаве́йшы
an aircraft of an advanced design — самалёт найнаве́йшае мадэ́лі
4) далёка пасу́нуты (до́сьлед, хваро́ба)
advanced age — глыбо́кі век
5) павы́шаны, пабо́льшаны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
affection
[əˈfekʃən]
n.
1) прыхі́льнасьць f., падаба́ньне n., лю́басьць, пяшчо́тнасьць, любо́ў f.
the affection of a mother for her child — ма́тчына лю́басьць да дзіця́ці
2) пачуцьцё n., схі́льнасьць f.
3) боль -ю m.; хваро́ба f.
an affection of the ear — боль ву́ха
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
itch
[ɪtʃ]
1.
n.
1) сьверб -у m.
2) пра́га f., нецярплі́вае жада́ньне
the itch — каро́ста, сьвярбя́нка f. (хваро́ба)
2.
v.i.
1) сьвярбе́ць
2) пра́гнуць, мець мо́цнае жада́ньне
He is itching to tell us the news — Яму́ ня це́рпіцца сказа́ць нам навіну́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
wipe out
а) зьні́шчыць, пазабіва́ць
б) зьні́шчыць, разбуры́ць дашчэ́нту
The disease wiped out the entire population — Хваро́ба вы́нішчыла ўсё насе́льніцтва
в) анулява́ць, скасава́ць
The generous man wiped out all the debts owed him — Шчо́дры чалаве́к дарава́ў усе́ даўгі́ сваі́м даўжніко́м
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
запу́шчаны I в разн. знач. запу́щенный; пу́щенный; см. запусці́ць I
запу́шчаны II
1. прич., в разн. знач. запу́щенный;
2. прич. отпу́щенный, отращённый;
1, 2 см. запусці́ць II;
3. прил. запу́щенный; забро́шенный;
з. сад — запу́щенный (забро́шенный) сад;
4. прил. запу́щенный; застаре́лый;
~ная хваро́ба — запу́щенная (застаре́лая) боле́знь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
пазно́сіць, ‑зношу, ‑зносіш, ‑зносіць; зак., каго-што.
1. Знесці — пра ўсё, многае. Пазносіць каменне з поля. □ На гародзе была пакапана бульба, а на голым месцы, з якога пазносілі бульбоўнік на плот, ляжаў вялікі гарбуз. Чыгрынаў. // Знесці ў адно месца ўсіх, многіх або ўсё, многае. Прыйшла машына. У яе пазносілі раненых, і Івін паехаў у шпіталь. Алешка. Пчаляр пазносіў на зіму У сховішча ўсе вуллі. Корбан.
2. Спусціць уніз усё, многае. Пазносіць сена з вышак.
3. Сарваўшы, разбурыўшы, знесці з месца ўсё, многае. Пазносіць масты. □ [Язэп:] — Усё паламалі і пазносілі, каб іх хвароба паламала. Колас.
4. Пайшоўшы, узяць з сабой усё, многае. Пазносіць чужыя рэчы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разыгра́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
1. Пачаўшы іграць, натхніцца, захапіцца ігрой. Потым Марыля разыгралася. Дзе падзелася скаванасць. Першая дзея закончана. Пляскалі ў далоні доўга. М. Ткачоў. Але варта .. [Люсі] было толькі разыграцца, і яна адразу перамянялася. Карпюк.
2. Разм. Пайграўшы некаторы час, настроіцца на лёгкую і свабодную ігру на якіх‑н. інструментах.
3. Паступова ўзмацніцца, дасягнуць высокай ступені ў сваім праяўленні. Апетыт разыграўся. Хвароба разыгралася. / Пра з’явы прыроды. Разыгралася бура.
4. Адбыцца, здарыцца. Стэп, дзе разыгралася жудасная трагедыя, стаў называцца Акмолінскім. Васілёнак. Але тут нечакана разыграўся такі эпізод, пасля якога ў Ясенях цэлы тыдзень смяяліся з Пятрэся. Арочка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рак 1, ‑а, м.
Беспазваночная, накрытая панцырам прэснаводная жывёліна класа ракападобных з вялікімі клюшнямі каля галавы і брушкам, якое звычайна называюць шыйкай. Акрамя рыбы, у рэчцы было багата ракаў. Лынькоў. Налавілі рыбы, ракаў, Павячэралі са смакам. Нядзведскі. На бязрыб’і і рак рыба. Прымаўка.
•••
Калі рак свісне — невядома калі або ніколі.
Пазнаць, дзе ракі зімуюць гл. пазнаць.
Паказаць, дзе ракі зімуюць гл. паказаць.
рак 2, ‑а, м.
1. Злаякасная пухліна знешніх або ўнутраных органаў чалавека або жывёлы. Рак страўніка. Рак скуры.
2. Хвароба раслін, пры якой ненатуральна разрастаюцца тканкі, утвараючы нарасці рознай формы і кансістэнцыі. Рак бульбы. Каранёвы рак пладовых дрэў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)