пла́зма, ‑ы, ж.

1. Спец. Вадкая частка крыві.

2. Уст. Пратаплазма.

3. Цёмна-зялёны халцэдон.

4. Спец. Стан рэчыва, у які яно пераходзіць, пачынаючы з тэмператур у некалькі тысяч градусаў.

[Грэч. plasma — утварэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тол, ‑у, м.

Выбуховае рэчыва, якое выкарыстоўваецца ў артылерыі і пры падрыўных работах; тратыл. Рыгор .. мініраваў дарогу. Прыклаў да рэйкі тол — раз! Воскам прыклеіў наверсе пальчык узрыва[льніка] — два! Гатова! Краўчанка.

[Скарачэнне слова трынітраталуол.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фарбава́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да фарбавання. Фарбавальны цэх. // Прызначаны для фарбавання. Фарбавальная машына.

2. Які мае ў сваім складзе фарбу, служыць для афарбоўвання. Фарбавальнае рэчыва. Фарбавальныя расліны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ёд

(н.-лац. iodium, ад гр. iodes = фіялетавы)

1) хімічны элемент, крышталічнае рэчыва цёмна-шэрага колеру, якое здабываецца галоўным чынам з марскіх водарасцей;

2) спіртавы раствор гэтага рэчыва, прызначаны для медыцынскіх мэт.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ком, -а, мн. камы́, камо́ў, м.

Круглаваты, звычайна зацвярдзелы кавалак якога-н. мяккага, рыхлага рэчыва, а таксама пра што-н. скамечанае, скручанае.

К. зямлі.

К. цеста.

К. паперы.

Згарнуць посцілку ў к.

Ком у горле; ком падкаціўся (падступіў) да горла — пра спазмы ў горле пры адчуванні моцнай крыўды, радасці і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

слой, -я, мн. слаі́, слаёў, м.

1. Маса якога-н. рэчыва, якая пакрывае паверхню чаго-н., або пласт чаго-н., размешчаны паміж іншымі такімі пластамі.

С. гліны.

С. тлушчу.

2. перан., звычайна мн. Тая або іншая група людзей, насельніцтва, грамадства, аднародная па сацыяльных, культурных і пад. прыметах.

Шырокія слаі інтэлігенцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Му́скус ’пахучае рэчыва’ (ТСБМ), ст.-рус. мускусъ, мъскусъ, москосъ ’тс’, якія праз лац. muscus ці ст.-грэч. μόσχος ’тс’ з перс. mušk ’бабровая струя’ < ст.-інд. muṣkás ’яечка’ (г. зн. сакрэт з залоз некаторых жывёл). У бел. мове (паводле Крукоўскага, Уплыў, 79) — з рус. мовы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Парафі́н ’воскападобнае рэчыва, якое здабываецца з нафтапрадуктаў’ (ТСБМ). З рус. парафи́н, якое з ням. Parafin ’тс’. Назва дадзена яго адкрывальнікам К. Райхенбахам (1830) з-за яго нейтральнасці адносна рэактываў. Ад лац. parum ’мала’, affinis ’роднасны’ (Фасмер, 3, 204; там жа і інш. літ-ра).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ядаві́ты разм.

1. gftig, Gift-;

ядаві́тая змяя́ Gftschlange f -, -n;

ядаві́тае рэ́чыва Gftstoff m -(e)s, -e;

2. перан. (зласлівы) gftig, bshaft; bißend (з’едлівы)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

фімія́м

(гр. thymiama)

1) духмянае рэчыва для курэння ў час рэлігійных абрадаў, а таксама пахучы дым, які ўзнікае пры гарэнні гэтага рэчыва;

2) перан. ліслівая ўзнёслая пахвала;

курыць фіміям — празмерна ўсхваляць каго-н.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)