Прыко́снік ’клінок для замацавання касы’, прыко́сься ’лучок, прылада да касы, калі косяць збожжа, каб скошанае зграбалася і клалася касой у адну кучу’ (Бяльк.). Да каса́2 (гл.), параўн. рус.варонеж.при́кос ’клінок для замацавання ляза касы на касільне’, при́косок ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пуцэ́лцал ’шавецкая прылада для навядзення на рантах і абцасах глянцу’ (Скарбы). З нямецкага (пасрэдніцтва ідыш?) Putzholc, параўн. польск.puculec ’дошка для ачышчэння нажоў’, або з ням.Putzhubel, параўн. польск.puchubel ’гэблік для канчатковага выгладжвання паверхні дрэва да бляску’ (Варш. сл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
utensil
[jʊˈtensəl]
n.
1) прыла́даf.
2) по́суд -у m., пасу́дак -ку m.
Pots, pans, etc. are kitchen utensils — Гаршкі́, патэ́льні ды інш — гэ́та кухо́нны по́суд
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ада́птэр
(англ. adapter, ад лац. adaptare = прыстасоўваць)
1) прылада для электраакустычнага ўзнаўлення механічных запісаў гуку;
2) дадатковая касета да фотаапарата, якая дае мажлівасць выкарыстоўваць нестандартныя святлоадчувальныя матэрыялы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
вібра́тар
(ад лац. vibrare = дрыжаць, вагацца)
1) прылада, прыстасаванне для ўтварэння рытмічных ваганняў;
2) адрэзак правадніка, па якім цячэ пераменны ток высокай частаты, што ўзбуджае электрамагнітныя ваганні.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Вэ́ршка ’рыбалоўная снасць’ (Бес.). Фанетычна — гэта палеская форма, марфалагічна — памяншальнае ўтварэнне да слав.vьrša (гл. ве́рша). Але вэ́ршка — не памяншальная форма, а ўтварэнне з самастойнай семантыкай. Параўн. укр.ве́ршка ’рыбалоўная прылада — кошык з пруцца лазы’, а верша ’плецены з пруцца конус’ (гл. Грынч.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нярэ́шка ’прылада для лоўлі рыбы’: Пак лʼешчы нʼерэсцʼацца, стаўлʼайуц’ нʼерэшкі (Куч.), нярэжка ’рыбалоўная снасць (сеткавы мяшок, прымацаваны да двух шастоў), лавілі там, дзе нераставала рыба’ (Помнікі гіст. і культ. Беларусі, 1974, 4, 55). Відаць, з ⁺нерест‑ка з ад’ідэацыяй да мярэжка, мярэжа (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
заво́дIIм.
1. (дзеянне) Ánziehen n -s; Ánlassen n -s, Ánkurbeln n -s;
2. (прылада) Áufziehmechanismus m -, -men, Áufzug m -(e)s, -züge;
механі́чны заво́д Sélbstaufzug m;
ручны́ заво́д Hándaufzug m
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
АНЕМО́МЕТР
(ад анема... + ...метр),
прылада для вымярэння скорасці ветру і газавых патокаў. У недыстанцыйных анемометрах скорасць патокаў вызначаецца па скорасці вярчэння ветравога кола, вінта, крыжавіны з паўшар’ямі (анемометр чашачны) або па дадатным ціску (т.зв. трубка Піто), у тэрмаанемометрах — па цеплааддачы нагрэтага дроту. Выкарыстоўваецца таксама аўтаматычны анемометр з сігнальным прыстасаваннем для выяўлення небяспечных парываў ветру і ўключэння проціаварыйных прыстасаванняў. Для бесперапыннага запісу скорасці ветру служаць анемографы.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АЭРАМАГНІТО́МЕТР,
прылада для вымярэння магн. поля Зямлі з лятальнага апарата (ЛА). Датчык (адчувальны элемент) аэрамагнітометра размяшчаецца на крыле або хвасце ЛА і ахоўваецца ад яго ўласнага магн. поля аўтам. кампенсатарамі, пры больш дакладных вымярэннях буксіруецца ў гандоле на кабель-тросе на адлегласці да 50 м ад ЛА. Найб. дакладныя ядз. (пратонныя) і квантавыя аэрамагнітометры маюць адносную хібнасць вымярэнняў да 10-5 і да 10-7 адпаведна.