wall1 [wɔ:l] n. сцяна́; мур;
a garden wall садо́вая агаро́джа;
a blank/dead wall глуха́я сцяна́;
a wall of silence сцяна́ маўча́ння
♦
go up the wall infml раззлава́цца, раз’ю́шыцца;
go to the wall infml пацярпе́ць няўда́чу; абанкру́ціцца;
bang one’s head against a brick wall бі́цца галаво́й аб сцяну́; намага́цца зрабі́ць немагчы́мае;
drive/push/put/thrust smb. to the wall паста́віць каго́-н. у безвыхо́днае стано́вішча; прыпе́рці да сцяны;
walls have ears і сце́ны ма́юць ву́шы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Праці́вак ’сцяна ў хляве супраць дзвярэй’ (Касп.). Да проціў (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кань ’спосаб гарызантальнай кладкі бярвенняў у сцяне (без шула)’ (Клім.); кань і каня ’спосаб кладкі сцяны, пры якім бярвенні упускаюцца ў шула або ў паз’, ’паз у сцяне’ (Шуіпк.; луп. Шатал.; івац., пух. Жыв. сл.; ТС; КЭС, лаг.; навагр. Жыв. сл.; чэрв. Нар. лекс.), ’папярочная сцяна’ (ганц., пух., барыс. Сл. паўн.-зех.), пух. канявая сцяна ’перагародка з бярвенняў у хаце’, драг. каняванка ’сцяна, якая перагароджвае хату на дзве часткі’ (Нар. сл.), канявая сцяна ’сцяна з суцэльных бярвенняў ад вугла да вугла’ (Сцяшк.). Бел. рэгіяналізм кань паходзіць з прасл. tbkarib < tekati ’складваць бярвенні’, параўн. ст.-грэч. τυκίςω ’чашу каменне’, ст.-англ. dyn, duan ’ціснуць, штурхаць’, ст.-в.-ням. dühen ’прыціскаць’. Аб першаснай ступені будаўніцтва як пляценне агароджы (> складанне сцяны), гл. Трубачоў, Ремесл. терм., 147 і інш. Параўн. яшчэ він. къмвия ’вільчык’ (Нар. сл.) як спосаб пляцення верха страхі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
да́йка
(англ. dike = літар. перагародка, каменная сцяна)
пластападобнае магматычнае цела (інтрузія), абмежаванае паралельнымі плоскасцямі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
мур
(польск. mūr < с.-в.-ням. mure, ад лац. murus)
цагляны будынак або сцяна.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
абкрышы́цца, ‑крышыцца; зак.
Разм. Раскрышыцца па паверхні, па краях. Паверхня скалы выветрылася і абкрышылася. □ Проста ў яе [Надзі] перад вачыма — цагляныя сцяна. Краі ў многіх цаглін абкрышыліся... Бураўкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абвалі́цца, ‑валюся, ‑валішся, ‑валіцца; зак.
Абрынуцца, разбурыцца, паваліцца. Столь абвалілася. □ Толькі жанчыны прайшлі, як абвалілася сцяна і загарадзіла вузкі завулак. Гурскі. // Адарвацца, абсыпацца. Са сцен абваліўся тынк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надво́рны, -ая, -ае.
1. Размешчаны ў межах сядзібы.
Надворныя будынкі.
2. Той, што выходзіць на двор, знадворны.
Надворная сцяна.
3. Тое, што і знешні (у 2 знач.).
Надворная замкнёнасць.
4. Такі, якога яшчэ не паставілі на адкорм (пра свіней).
Надворныя парасяты.
○
Надворны саветнік — у дарэвалюцыйнай Расіі: цывільны чын сёмага класа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
біямура́цыя
(ад бія- + лац. murus = сцяна)
разнавіднасць імурацыі, калі арганізм замуроўваецца іншым арганізмам і гіне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
парапе́т
(фр. parapet, ад іт. parapetto)
невысокая сцяна, агароджа ўздоўж страхі, балкона, набярэжнай і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)