баласці́раваць

‘загружаць судна для надання яму ўстойлівасці (баласціраваць судна); накладаць верхні слой чыгуначнага палатна для яго роўнасці і трываласці (баласціраваць чыгунку)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. баласці́рую баласці́руем
2-я ас. баласці́руеш баласці́руеце
3-я ас. баласці́руе баласці́руюць
Прошлы час
м. баласці́раваў баласці́равалі
ж. баласці́равала
н. баласці́равала
Загадны лад
2-я ас. баласці́руй баласці́руйце
Дзеепрыслоўе
цяп. час баласці́руючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

перламу́тр, -у, м.

Каштоўнае рэчыва з пералівістай афарбоўкай, якое складае цвёрды ўнутраны слой некаторых ракавін.

|| прым. перламу́травы, -ая, -ае.

П. гузік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зака́лец, -льцу, м.

Сыры, недапечаны слой у хлебе каля ніжняй скарынкі.

Мець закалец на каго (разм.) — затаіць злосць на каго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кара́, -ы́, ж.

1. Паверхневая частка ствала, галін і кораня дрэвавых раслін.

К. бярозы.

2. чаго або якая. Верхні цвёрды слой на чым-н.

Ледзяная к.

Зямная кара — верхняя цвёрдая абалонка Зямлі.

Кара вялікіх паўшар’яў галаўнога мозга; кара галаўнога мозга — паверхневы слой галаўнога мозга ў вышэйшых пазваночных і чалавека.

|| прым. каравы́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

приката́ть сов., спец. (уплотнить катками поверхностный слой почвы) прыкача́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

склюдава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; -дава́ны; незак., што.

Секучы ўдоўж, знімаць паверхневы слой (з дрэва).

С. сцены.

С. дрэва.

|| наз. склюдава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

культу́рны, -ая, -ае.

1. гл. культура.

2. Які знаходзіцца на высокім узроўні культуры.

Культурнае грамадства.

Культурная гаспадарка.

3. Які звязаны з пашырэннем культуры, асветы.

Весці культурную работу.

4. Вырашчаны чалавекам, не дзікарослы.

Культурныя расліны.

Культурны слой зямліслой зямлі, які ўтвараецца з арганічных і іншых рэшткаў на месцах пасяленняў чалавека.

|| наз. культу́рнасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скало́цца¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., ско́лецца; зак.

Аддзяліцца, адпасці пры ўдары (пра слой, кавалак чаго-н.).

Лёд лёгка скалоўся.

|| незак. ско́лвацца, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

смята́нка, -і, ДМ -нцы, ж.

1. гл. смятана.

2. Верхні густы і тлусты слой салодкага малака; вяршкі.

|| прым. сметанко́вы, -ая, -ае.

Сметанковае масла.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нацёк, -у, мн. -і, -аў, м.

Слой рэчыва, якое нацякло на паверхню чаго-н., расцяклося па чым-н.

Нацёкі на сцяне.

|| прым. нацёчны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)