Руя́ ’зграя (ваўкоў, сабак) у перыяд цечкі; гайня’ (ТСБМ). Польск.ruja ’час цечкі ў аленяў’ разглядаецца Брукнерам (468) разам з лат.raunas laikas ’час марцавання ў катоў’ — утварэнне ад кораня ru‑, прадстаўленага ў польск.rukać — пра падобны крык свіней, чэш.ruchati, рус.хрю́кать ’рохкаць’ і, верагодна, у бел.ро́хкаць. Але параўн. балг.дыял.ру́йва, ру́йне ’праступіць, пацячы, хлынуць’, рус.струя́ ’струмень’. Тут і.-е.*rou‑/*reu‑ (з пашырэннем ‑k‑, адсюль жа прасл.*ruk‑ у балг.ру́квам ’пацячы раптоўна і моцна, хлынуць (пра вадкасць); шугануць (пра агонь)’; з чаргаваннем галоснага ў корані гл. таксама рой, рака. Перанос з ’цечка’ на ’зграя ў час цечкі’, параўн. балг.рой і рус.рой (БЕР, 6, 340–341).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
метаві́шча
1. Месца, дзе начуюць летам коні (Смален.Дабр.). Тое ж нашле́г, начле́г (Слаўг.).
2. Месца, дзе сеў пчаліны рой (Смален.Дабр.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
hive2[haɪv]v.
1. раі́цца;
hive honey запаса́ць мёд;
hive wisdom набіра́цца ро́зуму
2. жыць ра́зам/гу́ртам/зго́дна
hive off[ˌhaɪvˈɒf]phr. v.
1. зрабі́ць но́вы пчалі́ны рой
2. аддзяля́ць, раздзяля́ць (фірму, прадпрыемства і да т.п.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Knäuel
m, n -s, -
1) клубо́к
sich wie ein ~ zusámmenringeln — скруці́цца клубко́м [у клубо́к]
2) нато́ўп, ку́ча
3) рой
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Мані́са ’меліса’ (карэліц., Нар. словатв.). У выніку кантамінацыі лексем мелі́са і мана́ ’пах’ (параўн. тлумачэнне інфарматара: новы вулей перад тым, як у яго заганяюць рой, націраюць манісаю, бо пчолы вельмі любяць гэты пах).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́йма ’беспарадак’ (Жд. 3). Да рой1 (гл.). Утворана ад дзеяслова раі́цца (гл.) пры дапамозе суф. ‑ма, як кры́чма, сі́дзьма і інш., які ўяўляе сабой канчатак Тв. скл. парнага ліку (Карскі 2-3, 67).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пчалі́ны Bíenen-;
пчалі́ны ву́лей Bíenenkorb m -(e)s, -körbe, Bíenenstock m -(e)s, -stöcke;
пчалі́ны рой Bíenenschwarm m -(e)s, -schwärme;
пчалі́ная ма́тка Bíenenkönigin f -, -nen, Weisel f -, -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
адво́дак, ‑дка, м.
1. Галінка або частка кораня з вочкамі, пасаджаныя ў зямлю асобна ад мацярынскай расліны. Чаранковы адводак.
2. Пчаліны рой, які толькі што ўтварыўся і аддзяліўся ад старога. У раёне дзеду пашанцавала: ён прывёз аж цэлых дзесяць новых вулляў для перасадак у іх «адводкаў» з дужых сем’яў.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сяве́ц1, сяўца, м.
Абл. Сейбіт. Андрэй ужо думаў, што з яго ніколі не выйдзе сявец, як раптам адчуў, што ногі яго ступаюць у такт руцэ, а рука сыпле зярняты ў такт крокам.Чарнышэвіч.
сяве́ц2, сяўца, м.
Невялікая птушка атрада сеўцападобных. Як пчаліны рой, ля[ця]ць шпакі, Іх над Нёманам сяўцамі клічуць.Астрэйка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хмуры́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Рмн. ‑нак; ж.
Памянш.-ласк.да хмурына; хмарка, воблачка. На небе ні хмурынкі; сонца пячэ, як летам.Пташнікаў.Неба сіняе-сіняе, плывуць па ім, нібы гусі-лебедзі, белыя хмурынкі.Навуменка.//перан. Пра тое, што азмрочвае, засмучае. А нада мной, як рой, снуюць Хмурынкі горкага адчаю.Астрэйка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)