татэ́м, -а, мн. -ы, -аў, м.

У першабытным грамадстве: жывёла, з’ява прыроды, расліна ці прадмет, якія лічацца родапачынальнікамі племені і служаць аб’ектам рэлігійнага пакланення.

|| прым. татэ́мны, -ая,-ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыродазна́ўчы, ‑ая, ‑ае.

Звязаны з вывучэннем прыроды. Прыродазнаўчыя навукі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экзаты́чнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць экзатычнага. Экзатычнасць прыроды. Экзатычнасць касцюма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

pathetic fallacy

увасабле́ньне прыро́ды, прыпі́сваньне рэ́чам або́ зья́вам людзкі́х пачу́цьцяў

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

іды́лія, -і, ж.

1. Невялікі літаратурны твор, у якім ідэалізавана паказваецца вясковы побыт на ўлонні прыроды.

2. перан. Спакойнае, нічым не засмучанае, шчаслівае існаванне (іран.).

|| прым. ідылі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спахмурне́лы, -ая, -ае.

1. Пра з’явы прыроды: які зрабіўся хмурным, змрочным.

Спахмурнелае неба.

2. перан. Які стаў сумным, маркотным (пра чалавека, яго твар).

С. твар.

|| наз. спахмурне́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыро́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. Усё існае на зямлі, не створанае дзейнасцю чалавека; увесь свет у разнастайнасці яго форм. Законы прыроды. Пераўтварэнне прыроды. З’явы прыроды. □ Нейкі няўлоўны подых блізкай восені ўжо адчуваўся ў прыродзе. С. Александровіч. Бацька працаваў прарабам па лесасплаву і лесанарыхтоўках і навучыў мяне любіць прыроду. Агняцвет. // Сукупнасць асаблівасцей якой‑н. мясцовасці (рэльеф, раслінны і жывёльны свет, кліматычныя ўмовы і пад.). Сібірская прырода. Паўднёвая прырода. □ [Алена] зразумела яго захапленне дзівоснай прыродай Урала. Шамякін. // Разм. Мясцовасць па-за горадам. Выехаць на прыроду.

2. Сукупнасць, асноўныя якасці, уласцівасці каго‑, чаго‑н. Прырода атама. Чалавечая прырода. Прырода сацыялістычнага ладу. □ Ужо такая і ёсць прырода ў савецкай машыны, што любіць гэта машына прастор. Брыль. // Паходжанне. Прырода маланкі. Вірусная прырода захворвання.

•••

Ад прыроды, з прыроды — ад нараджэння, з пачатку існавання. Ад прыроды слабахарактарны, ..[Юрка] толькі пазіраў на Ніну і паціскаў у недаўменні плячамі. Ермаловіч. З прыроды Не дадзена яму [жуку] адчуць у мёдзе смак, Таму ён і не хваліць мёду. Корбан.

Гульня прыроды гл. гульня.

Мёртвая прырода — неарганічны свет (не жывёльны і не раслінны).

На лоне прыроды гл. лона.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Natúrdenkmal

n -s, -mäler по́мнік прыро́ды

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Natúrereignis

n -ses, -se з’я́ва прыро́ды

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Natúrforscher

m -s, - дасле́дчык прыро́ды, натуралі́ст

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)